Serotonin Hormonu Nedir ve Hangi Besinlerde Bulunur?

 

Davranış biçimi ve duygu durumu üzerinde etkili olduğu bilinen kimyasal haberci olan hormon serotonin olarak adlandırılmaktadır. İnsan vücudunda yeterli miktarlarda salgılanması halinde kişilerin ruh hali ve davranışları olumlu olarak etkileyebilmektedir. Halk tarafından mutluluk hormonu olarak da bilinen serotonin hormonu tıp dilince 5HT açılımı ile 5-hidroksitriptamin olarak adlandırılmaktadır.  Serotonin hormonu, hayati organlarımızın başında gelen beyin tarafından yeterli miktarda üretilemediği zaman anksiyete ve depresyon başta olmak üzere bir çok sağlık probleminden söz edilebilmektedir. Bu rahatsızlıkların söz konusu olması halinde doktor reçetesi ile alınmakta olan anti-depresan ilaçlar serotonin eksikliğini gidererek tedavi edilmesi mümkün olabilmektedir. Serotonin insan vücudu için önem taşıyan bir hormondur. Peki serotonin nedir ve hayatımızı nasıl etkiler? Bizler de bu başlık altında serotonin hormonuna dair merak edilenleri paylaşıyor olacağız.

Serotonin Hormonu Ne İşe Yarar?

Bilindiği üzere hayatımızı olumsuz etkileyen bir çok rahatsızlığın kaynağı bozuk ruh hali ve stres olabilmektedir. Serotonin hormonu ise insan vücudunun genel sağlığında önemli bir yere sahiptir ve kişilerin sosyal davranışları ve ruh hali üzerinde olumlu etkilere sahiptir. Bu hormon cinsel istekleri, uyku düzenini, iştah durumunu direk olarak etkilemektedir. Beyindeki dengeli oranda üretilmekte olan serotonin hormonu dış dünya ile sıkı bağların kurulmasına önemli bir yardımcıdır. Bu durumun aksine az salgılandığı zaman ise dış dünya tehdit sayılabilmektedir. İnsanlara karşı mesafeli davranan, yalnız olmayı tercih eden, gergin ve saldırgan bir profil çizen kişilerde çoğunlukla beyinde serotonin düşüklüğü söz konusu olabilmektedir. Özetle bu hormon ruh halini ve yaşam kalitesini doğrudan etkilemektedir.

Söz konusu hormonun iştah üzerinde etkili olduğundan bahsetmiştik. Devamlı olarak hamur işi ve tatlı gibi besinlerin tüketilmek istenmesi serotonin hormonunun vücutta eksik kalmasından kaynaklanmaktadır. Ancak serotonin hormonu eksikliği her zaman iştaj açmaya değil zaman zaman aksine iştahın kapanıyor olmasına da neden olabilmektedir. Bu durum da kilo kaybı yaşanması ile sonuçlanabilmektedir.

Serotonin Hormonu Vücudumuzu Nasıl Etkilemektedir?

Serotonin hormonunun vücutta eksik kalması olumsuz sağlık sorunlarına neden olabildiği gibi fazla salgılanması da sağlık problemlerinin ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. O yüzden ne az salgılanmalı ne de fazla. Bu hormonun az salgılanıyor olması ile sürekli yorgunluk hali, evden dışarıya çıkmak istememe, düşük enerji ve halsizlik gibi fiziksel aktivite problemlerin oluşmasına neden olabilmektedir.

Serotoninin Hormonunun Yararları Nelerdir?

Bağırsak Hareketlerinin Düzenlenmesine Yardımcı Olur

Bağırsaklarda ve midede yer alan bu hormon bağırsak hareketlerinin ve bağırsak işlevlerinin düzenlenmesinde önemli bir yardımcıdır. Vücutta eksik olması söz konusu olduğunda ise kabızlık gibi ciddi bağırsak problemleri ile karşılaşılabilmektedir. Ayrıca midede şişkinlik yaşanması da diğer görülebilen semptomlar arasında yer almaktadır.

Ruh Halini Etkilemektedir

Ruh sağlığı üzerinde büyük ölçüde önem taşımakta olan serotonin hormonunun düzenleyici etkileri de mevcuttur. Beyin tarafından az miktarda salgılanmakta olan bu hormon anksiyete, gerginlik, sürekli devam eden mutsuzluk hali, depresyon ve karamsarlık gibi rahatsızlıklara ve ruhsa sağlık problemlerine neden olabilmektedir.

Sistemimize kayıtlı diyetisyenler:

Uyku Düzenini Belirlemektedir

Serotonin hormonu,  beyindeki uyuma ve uyanma zamanlarını kontrol edebilen bölümlerin uyarılmasından sorumlu olmaktadır.  Uyuma esnasında ya da uyanık olunan zamanlarda beyinde hangi bölümün uyarılacağı bu hormonun hangi alıcıdının kullanıldığına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.

Kanın Pıhtılaşmasını Sağlamaktadır

Kanın içeriğinde bulunan trombositler tarafından vücuttaki yaraların kolay iyileşebilmesi ve kapanabilmesi için vücut tarafından serotonin salgılanmaktadır. Kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan bu hormon küçük kan damarlarının daralmasını ve bu sayede kanamaların durdurulmasını sağlamaktadır.

Kemik Sağlığını Korumaktadır

Bu önemli hormon, vücut tarafından aşırı miktarda salgılanması halinde Kemiklerin zayıflamasına ve kemik erimesine neden olabilmektedir. Bu kişilerde osteoproz rahatsızlığının görülüyor olması kaçınılmazdır.

Cinsel Fonksiyonları Etkilemektedir

Vücut genelinde az miktarlarda salgılanmakta olan serotonin hormonu libidonun yükselmesine, ancak fazla salgılanıyor olması ise tam aksine cinsel isteksizliğin ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Bu anlamda sağlıklı bir cinsel hayat sürdürebilmek adına vücuttaki serotonin hormonu normal seviyelerde bulunması gerekmektedir.

Serotonin Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?

  • Hafıza zayıflığı
  • Unutkanlık hali
  • Endişe hali
  • Özgüven eksikliği
  • Uyku zorluğu yaşanması
  • Saldırganlık ve aşırı sinirlilik hali
  • Tatlı ve nişastalı besinlerin aşırı tüketilme isteği
  • Tekrarlayan baş ağrıları
  • İştah artışı ya da iştah kesilmesi

Depresyon belirtileri ile benzer tarafları olsa da depresyon halini serotonin eksikliği ile bağlantılı kabul edemeyiz. Üstelik bu hormon eksikliğinden kaynaklı depresyon ortaya çıktığının bir kanıtı da çok az sayıda mevcuttur. Ancak depresyon yatkınlığı olan kişilerde yukarıda saydığımız serotonin eksikliği belirtileri daha yoğun olarak görülebilmektedir.

 

Serotonin Eksikliği Hangi Sağlık Problemlerine Neden Olur? 

Depresyonun serotonin eksikliğinden ileri geldiği konusu ile ilgili çok sayıda kanıt olmadığından bahsetmiştik. Ancak ilişkilendiren kesim de mevcuttur. Bu hormonun eksikliği söz konusu olduğunda tedavi aşamasında depresyon ilaçları kullanmak mümkün olmaktadır. Ancak bu ilaçlar da kullanım sonrasında parkinson ve obezite rahatsızlıklarına neden olabilmektedir.

Bir diğer yaşanan sağlık problemi ise hafıza kaybı yaşanıyor olmasıdır. Kronik baş ağrıları, migren ataklarının daha sık yaşanıyor olması, iştah kaybı ile başlanan yeme bozuklukları, insülin direncinin tetikleniyor olması ise diğer sağlık problemleri arasında yer almaktadır. Ayrıca yapılan bazı araştırmalar da kalp krizi geçirme riski taşıyan kişilerde de serotonin eksikliği tespit edilmiştir.

Serotonin Testi Nasıl Yapılmaktadır?

Serotonin eksikliği söz konusu olduğunda öncelikle doktor tarafından ruh sağlığını tespit edebilmek için bazı sorular sorulabilmektedir. Ancak bu hormonun eksikliği ya da fazlalığının tespit edilebilmesi için en sağlıklı yöntem kan testidir. 5HT (5-hidroksitriptamin) olarak adlandırılan bu hormon kanda mm başına 101-283 nanogram değer aralığında olmalıdır. Ancak bu değer aralığı test ölçümü esnasında kullanılmakta olan numulere göre de farklılık gösterebilmektedir.

 

Serotonin Eksikliğinin Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

Bu hormonun vücutta eksik ya da fazla olması bazı sağlık problemlerinin ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Ancak eksikliği daha fazla komplikasyonun ortaya çıkmasına sebeptir. Bu başlık altında serotonin eksikliği söz konusu olduğunda tedavi sürecinde tercih edebileceğiniz yöntemler ve besinlerden bahsediyor olacağız.

İçeriğinde Serotonin Hormonu Bulunan İlaçlar

Uyku problemleri, deprosyon ve kaygı bozukluğu ile ilişkilendirilmiş olan serotonin eksikliği sonucunda doktor tarafından çoğunlukla SSRI yani selektif serotoningeri alın inhibitörü olarak da adlandırılan ilaçlar reçete ile verilmektedir. En yaygın olarak kullanılan SSRI antidepresan ilaçlar:

  • Lexapro
  • Zoloft
  • Celexa
  • Vilibryd
  • Paxil
  • Prozoc

Bu antidepresan ilaçlar serotonin hormonunun emilimini engellemekte ve vücutta artmasına yardımcı olmaktadır.

Işık Terapisi

Güneş ışınlarının vücuda D vitamini sağladığı herkes tarafından bilinmektedir. Ancak tam olarak bilinmeyen bir diğer önemli özelliği ise güneş ışınlarının bu hormonun salımını artırıyor olmasıdır. Vücutta depolanan D vitamini depresyonu önleyebilmektedir.

Serotonin Hormonunu Artıran Besinler Nelerdir?

Bu hormonun eksikliğini giderebilmek için ilk akla gelen ilaç tedavisidir. Ancak öncesinde bazı önemli besin maddelerini tüketerek eksikliğin giderilmesi mümkün olmaktadır. Bu besinler triptofan olarak adlandırılan amino asiti içermektedir ve bu amino asit serotonin hormonu ile yakından ilişkilidir. Bizlerde hem triptofan içeriği zengin olan hem de serotonin üretimine katkıda bulunan bu besinlerin sadece bir kısmını sizinle paylaşıyor olacağız.

  • Peynir
  • Yumurta
  • Somon balığı
  • Dana ciğeri
  • Muz
  • Ananas
  • Tofu
  • Kaşar peyniri
  • İşlenmiş peynir çeşitleri
  • Avokado
  • Portakal
  • Ceviz
  • Böğürtlen
  • Kaju
  • Ceviz
  • Soya Ürünleri
  • Badem
  • Kestane
  • Kuşkonmaz
  • Mantar
  • Brokoli
  • Patates
  • Soğan
  • Karnabahr
  • Kış Kabağı
  • Protein içeriği zengin besinler

Serotonin Hormonu Nasıl Arttırılabilir?

Vücutta serotonin hormonunun seviyesi oldukça önem taşımaktadır. Bu nedenle bu hormonu artırabilmek için bazı yöntemler söz konusudur. Bu yöntemleri ise başlığımız altında inceliyor olacağız.

  • Örneğin stresten uzak kalabilmek en önemli kurallardan biridir. Bunun dışında meditasyon ve yoga gibi aktiviteler de hayata katılması gereken önerilerden biridir.
  • Egzersiz ve yürüyüş programları yine bu hormonun artırılması aşamasında önem taşımaktadır. Ancak düzenli yapılması da etkili olabilmesi açısından ayrı bir önem taşır.Bisiklet kullanmak ve koşmak da önem taşıyan egzersizler arasında yer almaktadır. Zaman zaman egzersiz yapmak istenmemekte bunun nedeni ise serotonin hormonunun vücutta düşük olmasıdır. Buna karşılık olarak hareketlerin kısıtlanması ve televizyon karşısında sağlıksız besinler tüketerek tembellik yapmak da beraberinde kilo ve bazı rahatsızlıkları getirebilmektedir.
  • Triptofan olarak adlandırılan amino asit içeren besinler de yine serotonin hormonunun artırılmasında gerekli olan adımlardan biridir. Bu nedenle triptofan içeren yoğurt, peynir, süt gibi besinlerin tüketimi de önem taşımaltadır.
  • Dengeli beslenmek ayrı bir kriterdir. Elbette ki sadece serotonin hormonu açığını gidermek için değil sağlıklı bir yaşam sürebilmek için de dengeli ve sağlıklı beslenmek ayrı bir öneme sahiptir. Ayrıca sağlıklı ve dengeli beslenerek D vitamini, B6 vitamini, B12 vitamini ve folik asit içeriği zengin besinler günlük beslenme programı dahilinde yeterli miktarlarda tüketilmelidir. Ancak bu hormonun eksikliğini gidermek için beslenme programında be besin maddelerinin tüketiminde aşırıya kaçılmamalıdır.
  • Güneş ışığından mümkün olduğunca fazla faydalanıyor olmak Vücuda D vitamini sağlıyor olacaktır ve D vitamini ise serotonin hormonu salgılanmasına yardımcı olacaktır. Ancak günümüzde bir çok insanın iş hayatı ve yaşamı kapalı alanlarda geçmekte ve güneş ışınlarından faydalanamamaktadır. Bu durum da beraberinde modern çağın rahatsızlığı olan depresyona maruz kalabilmektedir.
  • Bazı araştırmalar masaj yaptırmanın serotonin hormonunun artırılmasında önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Ancak bu noktada masajın mı fiziksel insan etkileşiminin mi fayda sağladığı henüz netlik kazanmış bir durum değildir.
  • Stres, serotonin hormonunun salgılanmasını aksatmakta ve bu nedenle stresli bir yaşamdan ve ortamdan uzak durulmalıdır. Aksi halde vücutta serotonin eksikliği yaşanabilmektedir.

 

Serotonin ve Mutluluk İlişkisi

Bir çok insan tarafından mutluluk hormonu olarak bilinir serotonin hormonu. Ancak vücutta dengeli salgılanması ruh sağlığının da dengeli seyretmesi anlamına gelmektedir. Bu hormonun az salgılanıyor olması sonucunda ise kaygı hali, panik atak, depresif hal ve öfke patlamaları yaşanabilmektedir. Ayrıca enerji düşmekte ve hareketler kısıtlanabilmektedir. Sürekli tekrarlayan mutsuzluk hali direk olarak bu hormon ile alakalıdır. Yaşanan bu mutsuzluk sonucunda halsiz hissetme ve kişisel bakımın özensiz olması sonuçları ortaya çıkmaktadır.

Elbette bu durum kişinin kendisinin yanı sıra etrafındaki yakın çevresini de etkileyebilmektedir. Serotonin eksikliği sonucunda kendini mutsuz hisseden kişiler etrafı için de öfkeli tavırlar ve saldırgan tavırlar sergileyebilmektedir. Sonuç olarak yalnızlaşma ise kaçınılmazdır. Uykusuzluk sonucunda ise iş hayatında başarısızlık ortaya çıkmakta ve işi kaybetme ile karşı karşıya kalınabilmektedir. Yani özetle bu hormon eksikliği, kişilerin vücudunu, suh sağlığını ve dolaylı olarak da kendi ve yakın çevresindeki kişilerin hayatını etkilemektedir.

Serotonin ve Depresyon İlişkisi

Depresyon tedavisi sürecinde takviye olarak alınan ve içeriğinde serotonin bulunan ilaçlar depresyon belirtilerini en aza indirmektedir. Fakat bu iyileşmenin nedeni henüz net olarak keşfedilmemiştir. Bazı bilimsel çalışmalara göre enti-depresan ilaçlar sadece kanda bulunan serotonin oranı üzerinde etkili olmaktadır. beyinde bulunan serotonin oranı ise SSRI yani açılımı ile selektif seratonin geri alım inhibitörü ilaçlarından etkilenmemektedir.

Vücuttaki serotonin hormonu miktarı ile depresyon ilişkisi birbiri ile ilişkilendiriliyor olsa da hala belirsizlik söz konusudur. Bilim adamları depresyon ile serotonin eksikliğini direk olarak birbirine bağlıyor olsalar da bir ilişkisinin olmadığını savunan bilim adamları da mevcuttur.

Serotonin eksikliği farklı nedenlere bağlanabilmektedir. Bunlar:

  • Beyin hücrelerinde serotonin hormonunun az salgılanması,
  • Serotonin üretiminde etkili olan triptofan amino asidin vücutta yetersiz olması,
  • Reseptör bölgelerinin yetersiz oranda olması

Bu belirtilen nedenlerden biri söz konusu olduğunda obsesif kompulsif bozukluk, depresyon, panik atak, aşırı sinirlilik hali ve anksiyete bozukluğu gibi durumlar ortaya çıkabilmektedir.

Serotonin ve Dopamin İlişkisi

Beyinde bulunan ve serotonin gibi en önemli sinir taşıyıcılar yani nörotransmitler arasında yer alan dopamin, zevk ve mutluluk ile ilişkilidir. Vücutta dopaminin eksik olması sonucunda şizofreni ve parkinson gibi ciddi rahatsızlıklar söz konusu olabilmektedir. Dopamin eksikliğinde de serotonin eksikliğinde olduğu gibi sağlık sorunları yaşanabilmektedir. Ancak ikisini birbirinden ayıran en önemli şey dopaminin beyni uyaran eksitatör iken beynin sakinleşmesini sağlayan inhibitör ise serotonin hormonudur. Dopamin daha çok vücudun hareket edebilme yeteneğinde etkili olmaktadır serotonin hormonunun ise hareketler üzerinde belirleyici etkileri mevcut değildir. Dopamin eksikliği söz konusu olan hastalar için serotonin eksikliği teşhisi konuluyor olması tedavinin başarısızlıkla sonuçlanmasına sebep olabilmektedir.

Serotonin ve Uyku İlişkisi

Uykusuzluk, dönem dönem bir çok kişinin yaşadığı bir problemdir. Ancak bunun arkasında serotonin eksikliğinin olabileceği pek çoğunuzun aklına bile gelmemektedir. Vücutta serotonin eksikliği söz konusu olduğunda uyku düzensizliklerine, uykuya dalmada zorluk yaşanmasına ve uyku halindeyken aniden uyanmaya neden olabilmektedir. Bunun nedeni ise bu hormonun uykudan sorumlu olan alanlar üzerinde etkili olmasıdır. Depresyon tedavisinde kullanımakta olan serotonin içerikli anti-depresan ilaçları ise aksi etkiler göstermekte, uyku bozukluğu değil daha çok uyunmasına neden olmaktadır. Depresyon hastalarının bu ilaçları kullandıkları süre boyunca kendilerini sersem gibi hissetmelerinin nedeni de bu ilaçlardır.

Serotonin Hormonu ve Ruhsal Problemler

Serotonin eksikliği sonucunda ciddi sağlık probleri ile karşılaşmanın mümkün olabildiğinden bahsetmiştik. En ciddi sağlık problemleri arasında yer alan ruhsal sorunlar da yine bu hormonun vücutta eksik kalması sonucu ortaya çıkmaktadır. Panik atak, anksiyete ve depresyon başta olmak üzere bir çok rahatsızlığın tedavisi sürecinde SSRI ilaçlardan yardım alınmaktadır. Sosyal fobi, obsesif kompülsif kişilik bozukluğu ve bipolar bozukluk gibi ruhsal rahatsızlıkların tedavisi için ise serotonin içeren ilaçlar tercih edilmektedir. Ruhsal problemlerin tedavisinde tercih edilen SSRI ilaçlar bulanık görme, gece uykusunda aşırı terleme, kalp ve ritim bozukluğu ve kilo alımı ile beraber bir çok yan etki söz konusu olabilir. Bu nedenle SSRI ilaçlar doktor bilgisi dışında kullanılmamalıdır.

Erkeklerde ve Kadınlarda Serotonin Hormon

Serotonin hormonu ile ilgili yapılmış olan bazı araştırmalar, kadınlarda erkeklere kıyasla daha az oranda bu hormondan bulunduğunu göstermiştir. Aradaki fark çok küçük miktarlardadır. Ancak serotonin eksikliği söz konusu olduğunda aradaki fark tepki açısından oldukça büyük miktarlardadır. Yabancı kaynaklı bir dergide yayınlanmış olan bir araştırmada triptofan azaltımı tekniği ile bu hormonun seviyesi düşürülmüş, bu tekniğin sonucunda ise erkeklerin daha fevri hareketlerde bulunduğu ancak depresyona girmedikleri görülmüştür. Bu teknik kadınların ruh halinde ise ciddi oranda negatif değişimlere neden olmuştur. Ortaya çıkan bu duygusal refleksin ise depresyonla ilgili olduğu düşünülmüştür.

Serotonin Hormonunun Yan Etkileri Nelerdir?

Serotonin hormonu vücutta eksik olduğunda bazı sağlık sorunları ortaya çıkabilmektedir. Bu rahatsızlıkların tedavisi aşamasında ise bu hormonun desteği sağlanmaktadır. Vücutta serotonin fazlalığının da eksik olmasının da bazı yan etkileri söz konusu olacaktır. Başlığımızda bu yan etkileri sizinle paylaşıyor olacağız.

  • Sürekli uyku hali
  • Sersemlik hali
  • Kilo alımı
  • Kabızlık
  • Aşırı neşeli ruh hali
  • İshal
  • Cinsel isteksizlik
  • Uyuşukluk hali
  • Sindirim problemleri
  • Mide bulantısı
  • Erkeklerde erken boşalma
  • Yine erkeklerde sertleşme problemleri

Serotonin Fazlalığı (Serotonin Sendromu)

Vücutta serotonin hormonunun fazla olması sonucunda ortaya çıkan serotonin sendromu çoğunluka iki ayrı şekilde serotonin takviyesi kullanmış olan kişilerde ortaya çıkan bir durum olarak belirtilmektedir. Kullanılmakta olan ilaçların dozunun artırılması ya da serotonin içeren yeni bir ilaca başlanması ile vücutta bu hormonun kimyasalı birikmektedir. Bu durum sonucunda ise periferik serotonin reseptörleri çok fazla miktarda uyarılmaktadır. Orta açıkan bu sendrom nöbet geçirme, ishal ve titreme gibi belirtiler ile kendini göstermektedir ve dozu artırılmasını takip eden altı ila sekiz saat içerisinde kendini gösterebilmektedir.

SSRI ilaçlar ile birlikte migren ilaçlarının alınıyor olması da bu hormonun en yaygın ve bilinen nedenleri arasında yer almaktadır. Özellikle de ekstazi gibi keyif verebilen ilaçların antidepresan ilaçlarla birlikte kullanımı ile karsinoid tümör ilaçlarının kullanımı bu hormonun fazla salgılanıyor olmasına neden olabilmektedir. Antidepresan ilaçlarla birlikte serotonin hormonunu artıran bitkisel talviye kullanan kişiler de risk altındadır. Bu sağlık problemi zamanında teşhis edilmeli, teşhis edilmemesi ve sonucunda tedavi edilememiş olması hayati tehlike teşkil eden bazı komplikasyonlara neden olabilmektedir. Eğer yukarıda saydığımız bu sendroma neden olacak faktörlerden biri söz konusu ise ve baş ağrıları, titreme ve kafa karışıklığı gibi belirtiler ortaya çıktıysa mutlaka doktorunuza danışmalısınız.

Serotonin Bağımlılığı

Serotonin içermekte olan anti-depresan ilaçlar düzenli olarak kullanıldığında serotonin bağımlılığı söz konusu olabilmektedir. Bu hormona karşı bağımlılığı olan kişiler kendisine mutluluk verecek ilaçlarla beraber yasa dışı maddelerin kullanımına karşı da zaafları olabilmektedir.

Serotonin Kaynağı Besinler Nelerdir?

Makalemizde serotonin hormonuna dair bilgilere detaylı olarak yer verdik. Önemi, vücutta fazla olması ya da eksik olması sonucunda karşılaşılabilecek faydalar ya da zararlara değindik. Ayrıca bu hormonu nasıl sağlayabileceğimiz sizinle paylaştık. Elbette sağlıklı beslenme de serotonin hormonu sağlamanın en önemli yollarından biridir.

Besin gruplarındaki her bir besinin tüketilmesi halinde sağladığı faydalar farklılık göstermektedir. Ancak bazı besinler ise fayda sağlarken aynı zamanda mutluluk da vermektedir. Örneğin herkes tarafından bilinen ve mutlu hissedebilmek için ilk akla gelen besin maddelerinden biri çikolatadır ancak siyah yani bitter çikolata tüketmek daha doğru olacaktır. Vücutta bağırsaklarda ve beyinde bulunmakta olan ve ruh halini doğrudan etkileyen serotonin hormonu bazı besinlerin tüketilmesi ile sağlanabilmektedir. İşte bu besinler:

Pazı

Magnezyum açısından oldukça zengin olan pazı, vücuttaki kimyasal reaksiyonlar için ihtiyaç duyulan enerji açığını da karşılamaktadır. Böylece vücudun serotonin hormonu ihtiyacını da karşılayabilmektedir. Bunun dışında öksürük ve kansızlığın önlenebilmesinde faydalar sağlamaktadır. Hamilelik sürecinde tüketilen önemli sebzelerden pazı doğacak olan bebeğin omurga açıklığı riskini de azaltmaktadır.

Midye

Kaliteli serotonin hormonu kaynaklarından biri olarak gösterilen midye, B12 vitamini, iyot, protein, selenyum ve çinko minerallerini de içermektedir. Yağ oranı düşüktür ve kalorisi yoktur. İçerdiği yüksek orandaki protein sayesinde insanların gelişimleri ve beslenmeleri açısından fayda sağlayan amino asitleri dengeli miktarlarda içinde barındırmaktadır. Tiroid faaliyetlerinin düzenli çalışmasında ise oldukça fayda sağlamaktadır. Su ürünlerinin bir çoğunun sindirimi kolaydır ve bu özelliği sebebiyle genç ya da yaşlı bir çok yaş grubundan insanın rahatlıkla tüketebileceği bir besin grubu olarak gösterilmektedir.

Mor Patates

Serotonin hormonu kaynağı olarak gösterilmekte olan ve bunun dışında bir çok faydasının olduğu bilinen mor patates, içeriğinde antosiyanin olarak adlandırılan güçlü antioksidanlar içermektedir. Ancak bu barındırdığı faydalara rağmen meyve ve sebze satılan her yerden temin edilememektedir.

Antosiyanin olarak bilinen antioksidanlar sayesinde mor patates, kısa süreli hafızanın güçlenmesini sağlayarak nörolojik koruma sağlayabilirler. Ayrıca mor patates vücuda enerji vererek yorgunluğun giderilmesinde yardımcı olmaktadır. Şeker hastaları için de oldukça faydalı olan mor patates kanda yer alan şeker oranını düşürmektedir. Damar sertliğini gidererek kalp hastaları için de faydalar sağlamaktadır. Kanı temizlemekte, sindirimi kolaylaştırmakta ve kabızlığın önlenmesinde yardımcı olmaktadır. Ayrıca bağırsakta oluşan şişliği ve basurden kaynaklanan ağrıların azalmasında da önemli bir yardımcıdır. En önemli faydalarından biri de kanser hastalıklarına karşı koruma sağlamasıdır. El ve ayak çatlaklarının giderilmesini sağlamakta ve bağırsak kurtlarının düşmesini sağlamaktadır. Böbrekler üzerinde de önemli faydalara sahiptir.

Çeri Domates

Tüm domates çeşitleri ile birlikte çeri domateste de likopen olarak adlandırılan antioksidan mevcuttur ve tıpkı mor patateste olduğu gibi nörolojik koruma sağlamaktadır. Zeytinyağı ilave edilerek tüketilmesi önerilmektedir. Bunun nedeni ise zeytinyağının likopen emilimini artırıyor olmasıdır.

Tüketildiğinde vücuda serotonin hormonu salgılanmasında yardımcı olan çeri domates lif açısından da oldukça zengindir. Kabuklarıyla beraber tüketildiğinde ise sindirimi kolaylaştırmakta ve kabızlığı önleyebilmektedir. Midenin ve bağırsakların daha düzenli çalışmasına yardımcı olmaktadır. Kaliteli bir idrar söktürücüdür. Vücuttaki toksinlerin atılmasına yardımcı olarak zararlı maddelerin uzaklaştırılmasında yardımcıdır. Böbrek taşları mevcut ise düşmesini sağlamaktadır. Kanı temizlemekte, kalp rahatsızlıklarına karşı koruma sağlayarak damar sertliğini önleyebilmektedir. Romatizma rahatsızlıklarına fayda sağlamaktadır. Özellikle prostat kanseri başta olmak üzere bir çok kanser hastalığı türünde iyileştirici ve önleyici etkilere sahiptir. Cilde tazelk vererek yaşlanmayı geciktirmektedir.

Bitter (Siyah) Çikolata

Mutluluk denildiğinde ilk akla gelen besinlerden biridir elbetteki çikolata. Ancak biz bu noktada bitter çikolata tüketilmesini öneriyoruz. Tabiki sadece biz değil uzmanlarda mümkün olduğunca bitter çikolata tavsiye etmektedir. Mutluluk hormonu olarak da bilinen serotonin hormonu salgılanmasınada yardımcı olan bitter çikolatanın diğer faydalarından da bahsetmek istiyoruz.

Tüketildiğinde mutluluğun yanı sıra enerji de veren bitter çikolata kansantrasyon kaybının yaşanmasını önlemektedir. Beyine giden kan akışının güçlenmesini sağlamaktadır. İçeriğinde yoğun miktarda bakır barındırmaktadır. Bakır ise vücuttaki demirin emilimine yardımcı olmaktadır. Bu ise damarlar, dokular ve cilde fayda sağlamaktadır. Kanda pıhtılaşmanın önüne geçmekte ve diğer tatlı besinlere kıyasla kan şekerinin hızlı yükselmesini engellemektedir.

Çilek

C vitamini ve mineraller açısından içeriği zengin olan çilek önemli bir afrodizyaktır ve vücuda serotonin hormonu salgılanmasına yardımcı olmaktadır. Mevsiminde gün içerisinde altı ila sekiz adet çilek tüketilmesi mümkün olabilmektedir.

Muz

Muz meyveler içerisinde en yüksek oranda serotonin hormonu salgılayan meyvelerin başında gelmektedir. Bunun yanı sıra B vitamini ve potasyum minerali sayesinde vücuda enerji sağlamaktadır. Gün içerisinde bir adet muz tükettiğinizde kendinizi daha mutlu hissediyor olmanız mümkün olabilmetedir.

Kinoa

Son dönemlerin popüler besin maddeleri arasında yer alan kinoa, serotonin üretimine yardımcı olan triptofan aminoasiti bol miktarda içermektedir. Akşam yemeği öğününde sebze yemekleri içerisinde veya salata içerisinde tüketilecek olan üç yemek kaşığı kadar kinoa günün stresinden kurtulmaya yardımcı olmakta ve yemekten keyif alınmasını sağlamaktadır.

Bilgi: Kinoa ile ilgili daha kapsamlı bilgiler edinebilmek için “Kinoa Nedir ve Faydaları Nelerdir?” başlığına linki ziyaret ederek ulaşabilirsiniz. Kinoalı tarifler için ise “Kinoa Tarifleri | Kinoa Nasıl Kullanılır ve Tüketilir?” başlığına yine linki tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Hindistan Cevizi

Kan akışının düzenlenmesine yardımcı olan Hindistan cevizi aynı zamanda içeriğinde bulunan trigliseritler yardımı ile vücuda serotonin sağlayarak mutluluk vermektedir. Ancak bu etki hindistan cevizinin meyve kısmı için geçerlidir, sütü için geçerli olmamaktadır. Ayrıca bu meyve kaliteli bir idrar söktürücüdür. Kabızlığın giderilmesinde fayda sağlamaktadır. Mide ağrılarını hafifleterek reflü rahatsızlığına da iyi gelmektedir. Böbrek kumu ve böbrek taşlarının  giderilmesine yardımcı olmaktadır. Şekerle beraber tüketilmesi halinde cinsel gücü artırmakta ve vücuda ağırlık vermemektedir. Ağız kokusunun giderilmesinde yardımcı olmakta balgamın kesilmesini sağlamaktadır. Ancak tüm bu faydaların yanında kalorisi yüksektir ve kontrollü tüketilmelidir. Aksi taktirde kilo alımına neden olmaktadır.

Kuşkonmaz

Triptofan ve folik asit içeriği zengin olan önemli sebzelerden biri olan kuşkonmaz önemli serotonin kaynaklarından biridir. Folik asit mineralinin depresyonu önleme etkileri mevcuttur ve bu özelliği uzmanlar tarafından kanıtlanmıştır. Antidepresan ilaçların içeriğinde de kuşkonmazdan faydalanılmaktadır. Triptofan aminoasidi ise serotonin hormonunun vücutta salınımını güçlendirmekte ve kişinin kendini mutlu hissetmesine yardımcı olmaktadır.

Bu özelliklerinin yanı sıra kaliteli bir idrar söktürücüdür. Böylece idrar yollarının temizlenmesine yardımcı olmakta, vücuttaki ödemin atılarak toksinlerden temizlenmesine ve kilo kaybı yaşanmasına yardımcı olmaktadır. Ayrıca hazmı kolaylaştırmakta ve sindirime yardımcı olmaktadır. Zihin yorgunluğunun giderilmesinde ve sinirlerin kuvvetlendirilmesinde de yardımcı bir sebzedir. Varolan diş ağrılarını hafifletmekte, kalbi ve gözleri kuvvetlendirmektedir. Kanı temizlemekte ve kan şekerini düşürmektedir. Karaciğer ve böbrek gibi organların düzenli çalışmasını sağlamaktadır. Cilde canlılık vermekte olan kuşkonmaz ayrıca egzama ve sivilcelerde de fayda sağlamaktadır.

Öneri: Kuşkonmaz sebzesi ile faydaları ve diğer tüm bilgiler için Kuşkonmaz Nedir ve Kuşkonmazın Faydaları Nelerdir? başlıklı makalemizi linki tıklayarak ziyaret edebilirsiniz. Ayrıca kuşkonmaz sebzesinden yapılan leziz tarifler için ise “Kuşkonmaz Sebzesi İle Yapılan Yemek Tarifleri”yine linki tıklayarak sizin için derlediğimiz tariflere ulaşabilirsiniz.

Kabak Çekirdeği

Kabak çekirdeği yine serotonin hormonu salınımı kolaylaştıran aminoasitlerden triptofan içermektedir. 20 gram kabak çekirdeği tüketildiğinde 120 mg triptofan edinilmiş olacaktır. Ayrıca stres ve endişeyi önleyen kabak çekirdeği tüketildiğinde sakinlik ve rahatlık sağlanabilmiş olunacaktır.

Bal

Serotonin kaynakları arasında gösterilmekte olan bal, tüketildiğinde sinirlerin yatışmasına ve rahatlamaya yardımcı olan bir besin maddesidir. Kalp çarpıntısı ve yüksek tansiyona fayda sağlamaktadır. Normal şekerlere oranda daha fazla şeker kaynağı olarak gösterilen bal, içeriğinde bulunan özel kimyasallarla depresyonun önüne geçebilmektedir. Ancak normal şekerden tatlı olmasına rağmen vücutta yağ oluşmasına sebep olmaz ve damarları olumsuz etkilemez. Kaliteli bir enerji kaynağı olan bal kansızlığı engellemektedir. Vücudun direncini ve gözleri kuvvetlendirmektedir. Boğaz ağrılarına ve iltihaplanmış boğazlara iyi gelmektedir. İdrar söktürücü özelliği mevcuttur. Karın ağrılarına, midede ve bağırsaklarda oluşan yaralara iyi gelmektedir. Diğer yaraların ise iyileşmesini hızlandırmaktadır. Cildi besleyerek nemlendirmekte ve yumuşamasını sağlamaktadır.

Bu faydalarının dışında kan dolaşımını ve kanı düzenleyen bal, damar sertliğine de fayda sağlayan besin maddeleri arasında yer alır. Soğuk alğınlığı söz konusu olduğunda ilk akla gelen besin maddeleri arasında yer almaktadır. Bal ve az miltarda tuz karışımı birlikte kullanıldığında balgam söktürücü bir etki üzerinde  ortaklaşa fayda sağlayabiliyor. Ballı süt ise bağırsakta bulunan parazitlerden kurtulmayı sağlamaktadır. Sarılık için de tedavi edici özelliği mevcuttur.

Yoğurt

En kaliteli kalsiyum kaynakları arasında gösterilmekte olan yoğurt, sütten daha fazla oranda kasliyum içermektedir. Kaliteli serotonin kaynakları arasında gösterilmekte olan yoğurt, nöronların çalışması için de önemli bir yardımcıdır ve vücudun fit kalmasında da yardımcı olmaktadır. Yoğurdun içeriğinde Coenzym J. olarak adlandırılan bileşik, vücutta bulunan yağların daha hızlı bir şekilde yakılmasını sağlamakta ve sindirimin hızlanmasına yardımcı olmaktadır.

Ayrıca yoğurdun içeriğinde bulunan ve besin değeri yüksek olan yağlar, proteinler ve vitaminler ile birlikte vücutta yer alan dişlerin ve kemiklerin gelişimi için gerekli olan kalsiyum gibi mineraller açısından zengin olan yoğurdun beslenmeye çok önemli katkılaı mevcuttur. Ancak bizler elbette bu noktada ev yoğurdunu önermekteyiz. Daha sağlıklı ortamlarda kaynatılarak fermente edilen yoğurt paketli hazır satılan ürünlere kıyasla daha fazla yarar sağlayabilmektedir.

Yumurta

İçeriğinde B vitamini, iyot, protein, omega 3 yağ asitleri ve çinko bulunan yumurta, tüketildiğinde vücuda enerji sağlayabilmekte ve uzun süre tokluk hissi vermektedir. Bu özelliği sebebiyle diyet ve sağlıklı beslenme programlarının da vazgeçilmezi olarak kabul edilen yumurta kahvaltı öğünü için önerilen besin maddelerinin başında gelmekte, aynı zamanda içeriğinde bulunan triptofan bileşeni sayesinde vücuda serotonin sağlayabilmektedir.

Bir büyük yumurta 4,5 gram civarında yağ içermektedir. Bu miktarın 1,5 gram kadarı doymuş yağ asitleri, geri kalan kısmı ise doymamış yağ asitlerinden oluşmaktadır. Kalp ve damar hastalıkları için tehlike arz eden doymuş yağ asitlerini düşük oranda içermekte olan yumurtanın toplam yağ oranı da düşüktür ve sağlıklı besinler arasında yer almaktadır. Ancak elbetteki her sağlıklı besinde olduğu gibi günlük ölçülü miktarlarda tüketilmesi fayda sağlaması açısından daha etkili olacaktır.

Hindi Eti

Triptofan açısından zengin olan hindi eti, tüketildiğinde vücuda serotonin salgılanmasına yardımcı olmaktadır. İçeriğinde yüksek miktarda bulunan selenyum, B12 ve protein sayesinde hem diyet ve sağlıklı beslenme listelerinin vazgeçilmez besinleri arasında yer almakta hem de beslenme programlarında tüketilmesi tavsiye edilmektedir. Öğlen yemeği menüsünde tüketilecek olan bir porsiyon hindi etinin, soğuk havaların neden olduğu enerji düşüklüğünden vücudu koruması mümkün olabilmektedir.

Serotonin salgılayan hindi etinin mutluluk verecek etkisinden en etkili şekilde faydalanılması için beraberinde muhakkak bir kompleks karbonhidrat kaynağı besin tüketilmesi gerekmektedir. Bu besinlere örnek olarak çavdar unu ya da yulaf unundan yapılmış olan ekmek veya kinoalı salata, yulaflı salata, kinoa pilavı gibi besinler gösterilebilmektedir.

Amaranth

Çoğunluk tarafından horozibiği tohumu olarak bilinmekte olan amaranth, protein değeri açısından zengin olan ve diyet ve sağlıklı beslenme programlarında son yıllarda yer almaya başlayan bir besin maddesi olarak gösterilmektedir.  Triptofan açısından zengin olan bu bitki serotonin emilimini kolaylaştırarak tüketildiğinde vücuda mutluluk hormonu salgılanmasına yardımcı olmaktadır. Akşam yemeği öğününde üç yemek kaşığı kadar amaranth tüketilmesi mümkün olabilmektedir.

 

 
 
 

 

Soru - Cevap

Leave a Reply

*Yorumlara cevap verebilmek için hesabınızın olması gerekmektedir. Buraya tıklayarak hesap oluşturabilirsiniz.