Karaciğer Yağlanması Belirtileri, Tedavisi ve Diyeti

Karaciğer yağlanması son yıllarda sıkça duyduğumuz, dünyada ve ülkemizde yaygın olarak görülen bir sağlık sorunudur. Türkiye’de her dört kişiden birinde görülen karaciğer yağlanması son evresine gelene kadar herhangi bir belirtisi görülemeyebilir. Makalemizde karaciğer yağlanmasına neden olan beslenme ve yaşam koşulları ve belirtileri ile birlikte bitkise tedavisi hakkında bilgi veriyor olacağız.

Karaciğer Yağlanması Nedir ve Belirtileri Nelerdir?

Hepatik steatoz yani bilinen adı ile karaciğer yağlanması bu organda meydana gelen yağ birikimini ifade etmektedir. Karaciğerde az miktarda yağ bulunması normal bir durum olarak kabul edilmektedir. Ancak bu durum fazla sağlık probleminin yaşanmasına neden olabilmektedir.

Karaciğer vücutta yer alan en büyük  ikinci organdır. Tüketilen katı ve sıvı tüm besinleri işlemek ve zararlı olabilecek maddeleri kandan süzüyor olmak da dahil olmak üzere birçok çeşitli işlevlerden sorumlu olmaktadır. Karaciğerin çok fazla yağlanmış olması ise  uzun süreli hasarlara neden olabilmektedir.

%5’in üzerinde yağ içeren karaciğer hücreleri bulunuyor ise bu durum erken evre karaciğer yağlanması şeklinde teşhis edilebilmektedir. Bu anlamda doğru teşhis için karaciğerden alınmış olan küçük bir örneğe mikroskop altında  bakılmalıdır. Ayrıca teşhis için MRI taraması, Ultrasonografi ve BT taramaları da karaciğer yağlanmasının değerlendirilmesine ve teşhis edilmesine yardımcı olabilmektedir.

Karaciğerin hasar görmesi halinde kendi kendine hücreleri yeniden inşa edilerek çoğunlukla kendini onarabilmektedir. Ancak karaciğerde tekrarlanan hasar söz konusu olduğunda kalıcı yara izleri (skarlar) oluşabilmektedir. Bu durumda siroz hastalığı ortaya çıkmaktadır. Çoğu durumda ise bu organın yağlanmasında olası bir semptom görülmemektedir.

Karaciğer yağlanmasının tipik semptomları mevcut değildir ancak bazı araştırmacılar  yağlanma ve iltihap söz konusu olan kişilerin yaklaşık %20’sinde daha kötü koşullara ilerlediğini gözemlemiştir. Bu durum gerçekleştiğinde karın bölgesinde rahatsızlık ve yorgunluk hissinin görülmesi mümkün olmaktadır. Karaciğer biraz büyüyebilmekte ve doktor tarafından yapılan fiziksel muayene sonucunda tespit edilebilmektedir.

Karaciğerde oluşabilen aşırı yağlanma, bazı tıbbi durumların beraberinde inflamasyonu da arttırdığı düşünülmektedir. Karaciğerin iltihaplanması sonucunda ortaya çıkan semptomlar:

  • Kilo kaybı
  • İştahsızlık
  • Halsizlik
  • Yorgunluk
  • Karın ağrısı
  • Hafıza bulanıklığı

Siroz, Karaciğer yetmezliği ve yağlanması sonucunda ortaya çıkan semptomlar:

Sistemimize kayıtlı diyetisyenler:

  • Ciltte ve gözlerde sarılık
  • Genişlemiş ve sıvı ile dolmuş karın
  • Zihin bulanıklığı ve hafızanın zayıflaması
  • Anormal düzeyde kanamalar görülmesi

Karaciğer Yağlanmasının Sebepleri Nelerdir?

Tüketilen besinlerin enerjiye dönüştürülmesi ve kanda bulunan zararlı maddelerin ayrıştırılması gibi önemli işlevlere sahiptir. Düşük miktarda yağ saptanması normal olarak kabul edilmektedir. Ancak ağırlığının %5 oranında aşmış olan yağ seviyesi karaciğer yağlanmasının ciddi boyutlara ulaşacağı ihtimalinin habercisi olarak değerlendirilmektedir.

Karaciğer yağlanması düzenli bir şekilde kontrole tabi tutulması gerekmekte olan bir sağlık problemidir ve tam olarak iyileşme sağlanana kadar takip edilmesi oldukça önemlidir. Takip edilmemesi ve yağlanma probleminin ilerlemesi halinde siroz hastalığı ile sonuçlanma ihtimali mevcuttur.  Yağlanmasının oluşmasında farklı yaşamsal etkenler söz konusu olabilir. Bu başlık altında bu organın yağlanmasına neden olan etkenleri sizinle paylaşıyor olacağız.

Karaciğer yağlanmasının en yaygın nedenlerinden biri alkol tüketimidir. Alkol, karaciğerde yer alan yağ metabolizmasının işlevleri zarar görebilecek etkileri mevcuttur. Böylece bu organdaki hücrelerde yağ birikimi gerçekleşmektedir. Alkol kullanımından dolayı oluşabilecek karaciğer yağlanması zaman içerisinde alkolik hepatit ortaya çıkabilmektedir.

İnsülin Direnci

Genetik nedenler veya sağlıksız beslenme sonucunda zaman içerisinde insülin direnci ortaya çıkabilmektedir. Hücreler insülin hormonuna direnç göstermeye başladığında pankreas fazla insülin salgılamaktadır. Bu durum karaciğerde ve kanda yağ asidi artışına sebep olmaktadır. İnsülin direnci sonucunda da karaciğer yağlanması ortaya çıkabilmektedir.

Obezite

Karaciğer yağlanması vakalarının yaklaşık %70’lik kısmında karaciğerde ortaya çıkan yağlanmanın kaynağı fazla kilolar olduğu sonucuna varılmıştır. Kilo artışının gerçekleşmesi hücreleri yağı depolanamayacak hale getirmektedir. Vücutta bulunan fazla yağlar hücrelerde depolanmak yerine kana karışmakta ya da karaciğer de dahil diğer organlarda depolanamaz hale gelmektedir. Bu durum sonucunda doğal bir sonuç olarak yağlanma söz konusu olmaktadır.

Diğer Sebepler

Karaciğer yağlanması, yukarıda belirttiğimiz başlıkların dışında birçok farklı nedenlere bağlanarak ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenler:

  • Kandaki trigliserid seviyesinin yükseliyor olması
  • Sağlıksız beslenme koşulları
  • Hızlı kilo kayıpları
  • Damardan beslenme
  • Yüksek kolesterol
  • Wilson hastalığı
  • Tip 2 diyabet
  • Gebelik
  • Aç kalma
  • Bazı ilaçlar ve yan etkileri
  • Bakteri ve virüsler
  • Aşırı şişmanlık
  • Hiperlipidemi ya da kanda bulunan yüksek seviyede yağlar
  • Genetik nedenler

 

Karaciğer Yağlanması Nasıl Teşhis Edilir?

Karaciğer yağlanmasının söz konusu olup olmadığı yukarıda belirttiğimiz semptomların görülüyor olması halinde bir dahiliye doktoruna gidildiğinde bazı tetkikler sonucunda teşhis edilebilmektedir.

Laboratuvar Testleri

Laboratuvarda dahiliye doktorunun isteği doğrultusunda gerçekleşecek olan kan testleri sonucunda ilk adımda karaciğer yağlanmasının olup olmadığı teşhis edilebilmektedir. Yağlanması söz konusu olan kişilerde kolesterol, trigliserit ve glukoz seviyeleri yüksek çıkmaktadır. Kan değerlerinde AST ve ALT değerleri normal çıkıyor ise basit yağlanma söz konusu olabilir. Karciğer yağlanması olan kişilerde ise bu değerler normal insanlara kıyasla iki ila üç kat daha yüksek çıkabilmektedir. Ancak laboratuvar testleri kesin teşhis için tek başına yeterli olamamaktadır. Bunun için diğer yöntemlere başvurulabilir.

Ultrasonografi (USG)

Laboratuvar testleri sonucunda karaciğer yağlanması saptanması halinde ikinci adım olarak hastalığın ciddiyet seviyesi ve karaciğerde ki yağın miktarına ultrasonografi sonucuna göre karar verilebilir.

 

Karaciğer Biyopsisi

Şüpheli bir durum söz konusu olduğunda ya da diğer teşhis yöntemlerini desteklemek amacı ile ile uygulanacak olan yöntem karaciğer biyopsisi olacaktır. Bu yöntem kesin olarak tanı konulmasını sağlamaktadır.

Karaciğer Yağlanmasının Tipleri Nelerdir?

Bu organın yağlanmasının iki adet temel türü mevcuttur. Bunlar alkolsüz yağlanma ve alkollü yağlanmadır. Bunların dışında ise akut olarak görülen hamilelikte ortaya çıkan karaciğer yağlanması söz konusu olabilmektedir.

 

Alkolsüz Steatohepatit (NASH)

Alkol kullanmayan ya da az miktarda kullanan kişilerde görülen karaciğer yağlanması söz konusu olduğunda alkolsüz steatohepatit yani NASH’den söz edilebilmektedir. Organın %5’inden fazlasında yağ saptanması halinde NASH teşhisi konulmaktadır.

 

Bu durumun ortaya çıkan semptomları inflamasyon ve karaciğerin fonksiyonlarının kötüleşmesi ile ilgili olabilmektedir.

Bu semptomlar:

  • İştah kaybı
  • Karın ağrısı
  • Mide bulantısı
  • Kusma
  • Sarılık

Yağlanması tedavi edilmeden bırakılması halinde karaciğerin kalıcı olarak iltihaplanması (skarlanması), steatohepatit, karaciğer kanseri ve nihai yetmezlik olarak sonuçlanmaktadır.

 

Alkollü Karaciğer Yağlanması

Alkollü karaciğer yağlanması alkol kullanımı ile ilgili hastalığının ilk aşaması olarak görülmektedir. Aşırı alkol kullanımı karaciğere zarar vermekte ve sonucu olarak da bu değerli organımız yağları parçalayamamaktadır. Alkol kullanımından uzak durmak karaciğer yağlanmasının önüne geçilmesine yardımcı olabilmektedir. Ayrıca altı hafta boyunca alkolden uzak duruluyor olması ile burada ortaya çıkan yağı yok edebilmektedir. Ancak aşırı miktarda ki alkol kullanımı devam ettirildiğinde siroz hastalığına neden olan alkolik steatohepatit olarak bilinen inflamasyonun gelişmesi söz konusu olacaktır.

 

Hamileliğin Sebep Olduğu Akut Karaciğer Yağlanması

Akut karaciğer yağlanması, gebelik süresince nadir olarak görülen ancak potansiyel olarak yaşamı tehdit edebilen bir komplikasyon olarak söz konusudur.Hamileliğin üçüncü 3 aylık döneminde semptomlar ortaya çıkmaktadır. Bu semptomlar:

  • Kalıcı mide bulantısı ve beraberinde kusma
  • Sağ karın bölgesinde ortaya çıkan ağrı
  • Baş ağrısı
  • Genel halsizlik
  • Yorgunluk hali
  • İştah kaybı

Hamile olan kadınlarda bu belirttiğimiz semptomların bir tanesinin bile görülüyor olması sonucunda karaciğer yağlanmasından söz edilebilmektedir. Herhangi bir komplikasyon gelişmeden ivedi bir şekilde müdahale edilerek tedavi edilmelidir.  Çoğu kadında ise doğum gerçekleştikten bir kaç hafta sonrasında iyileşme gerçekleşir ve kalıcı etkileri söz konusu olmamaktadır.

Karaciğer Yağlanması Nasıl Tedavi Edilmelidir?

Doktorun muayene sonrasında elde edilen bulgulara göre organında yağlanma olan kişilerin nasıl tedavi edilebileceğine karar verilecektir. Doktorun gerekli muayene ve tetkiklerin yapılması ile beraber tedavi süreci de başlayacaktır. Tedavi süresi boyunca öncelikle yağlanmaya neden olan faktör saptanır ve ortaya çıkan bulguların değerlendirilmesi ile beraber tedavi süreci planlanır.

Tedavi aşamasında medikal ilaçlarla birlikte hastaya beslenme konusunda da önerilerde bulunulacaktır. Karaciğer yağlanmasına neden olan besinlerin tüketilmemesi gerektiğinin önemi konusunda bilgiler verilecektir. Ayrıca hastalar karaciğer yağlanmasının önüne geçebilmek için diyet programına yönlendirilirler. Ancak tedavi sürecinde medikal ilaç ve beslenme tedavisi kişiden kişiye göre farklılık gösterebilmektedir. Tedavi aşamasında dikkat edilmesi gereken hususlar ve bazı öneriler söz konusu olacaktır. Bu önerilerin bazıları:

  • Kolesterol seviyesi kontrol altına alınmalıdır
  • Alkol tüketimi sonlandırılmalıdır
  • Fazla kilolar kontrollü bir şekilde verilmelidir
  • Sağlıksız ve dengezi beslenme alışkanlıklarından vazgeçilmelidir
  • Düzenli olarak egzersiz yapılmalıdır
  • Kan şekeri normal seviyelere çekilmelidir
  • Tam tahıllı ürünler tüketilmelidir
  • Şeker ve yağ içeriği yüksek olan besinlerin tüketiminde kaçınılmalıdır
  • Tazeliğinden emin olunan sebze ve meyveler tüketilmelidir
  • Yağ oranı düşük balık ve tavuk tüketilmelidir
  • Gereğinden fazla miktarda kırmızı et tüketiminden kaçınılmalıdır

Karaciğer Yağlanmasına Neden Olan Besinler Nelerdir?

Karaciğer yağlanması oluşmaması adına ve yağlanmanın tedavisi aşamasında dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri karaciğer yağlanmasına neden olan besinlerden uzak durulması gerektiğidir. Bu besinlerin büyük çoğunluğu kilo artışına neden olmakta ve sağlığı tehdit etmektedir. Bu besinler ise aşağıdaki gibidir.

  • Asitli içecekler karaciğer yağlanmasına neden olacağı için tüketiminden kaçınılmalıdır.
  • Yağlı ve işlenmiş olan etler  yağlanmanın sebepleri arasında yer almaktadır. Bunun yerine az yağlı etlerin tüketimine önem gösterilmelidir.
  • Şekerli ve unlu besinlerden uzak durulması gerekmektedir.
  • Paketli olan hazır gıdalar karaciğer ve beraberinde bir çok organa zarar verebileceği için tüketiminden kaçınılması gerekmektedir.
  • Pirinç ve patates de tüketiminden kaçınılması gereken besinler arasında yer almaktadır. Özellikle patates, kızartma yerine farklı şekillerde tüketilmesi önem taşımaktadır.

Bu  besinler belirtmiş olduğumuz gibi karaciğerle beraber vücudu olumsuz olarak etkilemektedir. Bu nedenle genel sağlığın korunabilmesi için sadece hastalığı önlemek için değil sağlıklı bir yaşam sürmek için de bu besinlerden uzak durulması önem arz etmektedir.

Karaciğer yağlanması rahatsızlığı olan kişiler için düzenli ve sağlıklı beslenme programı gerekmektedir. Ancak bu program sağlıklı beslenme ve diyet uzmanları tarafından yazılmalıdır. Hastaların vücut yapısı ve kilosuna göre ve başka bir hastalık olup olmaması göz önüne alınarak kişiye özel beslenme programı oluşturulması olumlu sonuçlar alınması açısından önem taşımaktadır. Hızlı kilo kaybı yaşanıyor olması karaciğer yağlanmasında sakıncalı olabilmektedir. Bu nedenle yavaş ve istikrarlı kilo kaybı yaşanması ve beraberinde hareketli bir yaşa sürdürülmesi karaciğer yağlanmasının tedavisinde önemli destekleyici olarak kabul edilebilir.

Karaciğerin Yenilenmesini Sağlayan ve Karaciğer Hastalıklarına İyi Gelen Besinler Nelerdir?

Karaciğer, vücudun metabolizmasını hızlandıran, hastalıkların oluşmasına sebep olan virüslerin vücuttan atılmasını sağlayan ve yaşamın sağlıklı ve kaliteli bir şekilde devam ettirilmesine yardımcı olan önemli bir organdır. Bu nedenle organlarımızın sağlıklı çalışıyor olması da önem taşımaktadır. Ancak karaciğerin yenilenebilmesi için bazı besinlerle desteklenmesi gerekmektedir. Bu başlık altında sizin için karaciğeri yenilemeye yardımcı besinleri paylaşıyor olacağız.

Özellikle kilo vermek isteyen ancak veremeyen kişiler için bu paylaşacağımız besinler faydalı olacaktır.  Bu kişiler için karaciğer sağlığı ihmal edilmemesi gereken mühim bir konudur. Şimdi karaciğerin yenilenmesine ve karaciğerde yağlanmayı engellemeye yardımcı besinlerin neler olduğuna göz atalım.

Çiğ Sebzeler

Çiğ sebzeler içeriğindeki antioksidan yapılar sayesinde karaciğerin temizlenmesinde önemli bir yardımcıdır. Çiğ olarak tüketilmesi sayesinde içeriğindeki vitamin ve minerallerden maksimum düzeyde faydalanmak da mümkün olacaktır. Çiğ olarak tüketilmesi tavsiye edilen örnek besinler aşağıdaki gibidir.

  • Kırmızı pancar
  • Brokoli
  • Koyu yeşil yapraklı sebzeler
  • Karnabahar
  • Brüksel lahanası
  • Kuşkonmaz
  • Lahana
  • Salatalık
  • Havuç
  • Maydanoz
  • Nane
  • Fesleğen

Tatlı Patates

Ülkemizde son yıllarda pazar ve marketlerde yer almaya başlamış faydalı bir besindir. Turpgillerden olan tatlı patates yerli sarı patatesin aksine nişasta içermemektedir. İçeriğinde bulunan B6 vitamini, C vitamini, D vitamini ile Potasyum, Magnezyum ve Demir mineralleri açısından oldukça zengindir. Özellikle de içeriğinde ki potasyum minerali sebebiyle karaciğerin temizlenmesinde ise önemli bir yardımcı besin olarak yer almaktadır.

Muz

İçeriğinde bulunan potasyum sayesinde tıpkı tatlı patates gibi karaciğerin temizlenmesine yardımcı olmasının yanı sıra vücuttan toksinlerin ve ağır metallerin atılmasında da yardımcı olmaktadır. Ancak sindirim sisteminin yavaşlamasını sağlaması sebebiyle günlük ölçülü kullanılması tavsiye edilmektedir.

Enginar

Enginar kesinlikle diyetten hatta hayatınızdan çıkarılmaması gereken bir sebzedir. Karaciğer için mükemmel bir sebze olmanın yanı sıra pankreas için de oldukça faydalı bir besin maddesi olacaktır. Enginarın doğal enzimleri, yağların sindirimi ile ilişkili olan bütün süreçlerin iyileştici, koruyucu ve rejeneratörleri olarak görev yapmaktadırlar.

Kahvaltı Öncesinde Bir Diş Sarımsak

Boş mideye bir diş sarımsak alternatif tıpta ki en doğal ve klasik reçetelerden biri kabul edilmektedir. Sarımsağın kokusu sebebiyle çok tercih edilmiyor olsa da karaciğer fonksiyonunu optimum bir hale dönüştürmek ve kilo kaybı yaşamak isteyenler için her sabah aç karna bir diş sarımsak tüketilmesi önerilmektedir.

Karabuğday

Karabuğday içeriğinde inositol yani B8 vitaminini barındırmaktadır. Böylece karaciğer koruyucusu olarak görevlendirilmiş inositol bazı hormonların da işlenmesine yardımcı olmakta ve yağ metabolizmasını düzenleyerek karaciğerin yenilenmesine yardımcı olmaktadır.

Brokoli

Brokoli, yine diğer belirttiğimiz sebzelerde olduğu gibi genel olarak sağlığa faydaları olan bir sebzedir. İçeriğinde C vitamini, K vitamini, folat, manganez, potasyum, fosfor, demir, selenyum gibi mineralleri barındırmaktadır. Ayrıca lif açısından da oldukça zengindir ve yüksek miktarda protein içermektedir.  Brokoli tüketimi ile karaciğerde yağ birikimini önlemek mümkün olabilmektedir. Karaciğer sağlığının dışında kalp sağlığı ve sindirim sistemi üzerinde de olumlu etkileri mevcuttur. Çiğ olarak tüketimi mümkün olabilmektedir. Diğer bir seçenek olarak da buharda az pişirilmiş olarak tüketildiğinde faydalarından maksimum düzeyde etki sağlamak mümkündür.

Yeşil Çay

Yeşil çayın bilinen bir çok faydası bulunmaktadır. Ancak en önemli özelliklerinden biri vücuttaki yağ yüzdesini ve kanda bulunan yağ miktarını azaltmaya yardımcı olmasıdır. Yeşil çayın karaciğer üzerindeki etkilerine dair yapılmış olan bir araştırmada kateşin olarak adlandırılan antioksidanlar sayesinde yeşil çay, karaciğer yağlanması olan kişiler üzerinde karaciğer yağının ve inflamasyonun azalmasına yardımcı olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca güçlü bir antioksidan olması sebebiyle diyet sürecinde de kilo veriminde yardımcı olacaktır. eğer doktor tarafından sakıncalı bulunmuyor ise günde üç ila dört fincana kadar tüketilmesi tavsiye edilmektedir.

Ceviz

Bu besin maddesi, içeriğinde oldukça zengin Omega-3 yağ asitleri barındırmaktadır. Bu noktada 2015 yılında yayınlanmış bir raporda düzenli olarak ceviz tüketimi ile alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması söz konusu olan kişilerde karaciğer fonksiyon testlerini iyileştirebildiği belirtilmiştir.

Avokado

Avokado, sağlıklı yağlar açısından zengin bir besin maddesidir. Ayrıca vücutta oksidatif stresin azalmasında  ve kan şekerin düşürülmesinde yardımcı olan anti-enflamatuar bileşenler içermektedir. Lif içeriği de zengindir. Salatalarda ve soslarda yağ yerine kullanımı mümkün olabilmektedir.

Deve Dikeni

Deve dikeni bir çok hastalık üzerinde oldukça faydalı bir bitkidir. Deve dikeni, karaciğerin yağ parçalama özelliğini kullanmakta ve bu organ da yağ birikimine engel olmaktadır. Bu nedenle deve dikeni tüketerek karaciğerin yağlanması engellenebilir ve karaciğer rahatsızlıklarından korunmak mümkün olabilir.

Aktarlardan temin edilmesi mümkün olan deve dikeni çay olarak tüketilebilmektedir. Deve dikeni çayının tarifini sizinle paylaşıyor olacağız.

Deve Dikeni Çayı İçin Malzemeler

  • Bir avuç kadar deve dikeni yaprağı ve çiçeği
  • Bir bardak su

Deve Dikeni Çayının Hazırlanışı

Bir cezveye alınan suya deve dikeni ilave edilir ve kaynamaya bırakılır. Kaynamaya başladıktan sonra beş dakika daha kısık ateşte demlenmeye bırakılır ve ocaktan alınır. Beş dakika kadar daha soğumaya bırakıldıktan sonra süzülür ve tüketilebilir. Eğer çayın tadı acı geliyor ise bal ile tatlandırmak mümkün olabilir.

Zencefil

Zenfecil güçlü bir antioksidandır ve trigliserit seviyesini düşürmektedir. Böylece karaciğer yağlanmasının tedavi edilmesinde faydalı bir seçenek olacaktır. Zencefil, kök şeklinde ve toz şeklinde kullanılabilir. Marketten ya da aktardan alınan kök zencefil bir kağıda sarılır ve buzdolabında saklanabilir. Salatalarda, çorbalarda ve kek üzerine rendelenerek kullanımı mümkündür. Ancak en sık kullanım şekli çay olarak tüketilmesidir.

Zencefil Çayı İçin Malzemeler

  • Bir çay kaşığı ile rendelenmiş zencefil
  • Bir bardak sıcak su
  • Bir adet çay poşeti

Zencefil Çayının Hazırlanışı

Çay poşeti ile normal çay demenir ve daha sonra içerisine zencefil ilave edilir. Süzülür ve sıcak olarak tüketilebilir.

Greyfurt

Karaciğer yağlanması söz konusu olan kişiler için kaliteli bir çözüm olan greyfurt, ayrıca prediyabete de iyi gelmektedir. Greyfurta acımsı tadı veren flavonoid olan naringin içermekte ve karaciğer sağlığını desteklemektedir. C vitamini açısından oldukça zengindir ve içerdiği antioksidanlar sayesinde karaciğerin doğal arınma işlevlerine yardımcı olmaktadır. Kahvaltı öğünü için bir bardak taze sıkılmış greyfurt suyu güzel bir tercih olabilmektedir. Ayrıca vücuttaki yağın azalmasında ve metabolik sendromun tedavisinde kullanılabilmektedir. Meyve suyu olarak tüketimi mümkün olamıyorsa her sabah aç karna bir adet greyfurt tüketimi de öneriler arasında yer almaktadır.

Karahindiba

Her yerde görmeye alışkın olduğumuz karahindiba bitkisi kaliteli antioksidanlar arasında yer almaktadır. Tüketimi ile karaciğeri temizlemekte ve genel vücut sağlığının korunmasında yardımcıdır. Aktarlardan temin edilebilecek olan karahindiba ile çay yapmak mümkün olmaktadır.

Karahindiba Çayı İçin Malzemeler

  • Bir avuç kadar karahindiba yaprağı ve çiçeği
  • Bir bardak su

Karahindiba Çayının Hazırlanışı

Karahindiba su ile birlikte bir cezveye alınır ve on dakika kadar kaynatılır. Daha sonra ocaktan alınır ve soğumaya bırakılır. Süzülerek isteğe göre doğal yöntemlerle tatlandırılır ve günde üç fincana kadar tüketilebilir.

Ciğer

A vitamini, B vitamini, Bakır, Demir, Çinko, Folik asit, Krom ve CoQ10 açısından oldukça zengin olan ciğer, gezen ve doğal beslenen memeliler ile birlikte tavuk ciğerleri de tüketildiğinde karaciğer sağlığı üzerinde oldukça faydalı etkilere sahip bir besin maddesidir.

Diğer Besinler

Yukarıda belirtmiş olduğumuz besinlere ek olarak karaciğer sağlığına faydalı olan besinler:

  • Turp
  • Roka
  • Soğan
  • Pırasa
  • Bamya
  • Taze fasulye
  • Pazı
  • Baharatlar
  • Kabak
  • Ispanak

Karaciğer Yağlanmasına Karşı En Etkili 8 Yöntem

Özellikle kış aylarında yorulan karaciğerin yenilenmeye ihtiyacı vardır. İyi bakıldığında ve özen gösterildiğinde kendini yenileyebilen bir organdır karaciğer ve bunun için öncelikle sağlıklı beslenmeye ihtiyacı vardır.  Beslenme konusunda yukarıda paylaşmış olduğumuz besinler ve besin grupları size yardımcı olacaktır. Ancak bu besinlerin dışında bazı yöntemler de söz konusudur. Bu başlık altında sizinle karaciğerin yenilenmesinde etkili olan yöntemleri paylaşıyor olacağız.

Sağlıksız beslenme, kurumsal hayattaki ya da masa başı her işte olduğu gibi hareketsiz bir yaşam, zayıflamak için yapılan sağlıksız şok diyetler ve vücudun kaldırabileceğinden daha çok alkol tüketimi gibi bazı yanlış alışkanlıkların varolması karaciğerde yağlanmaya doğal olarak neden olabilmektedir. Ülkemizde her dört kişiden birinde bu rahatsızlık görülebilmektedir. Dünya genelinde ise son yıllarda daha yaygın bir hastalık haline gelmiştir. Karaciğerde oluşan yağlanma sonucunda, yapısal ve fonksiyonel bozukluklar ortaya çıkarak, karaciğer kanseri ve siroz gibi bazı tehlikeli hastalıkların oluşmasına neden olabilmektedir. Ancak günlük yaşantıda bazı basit önlemler sonucunda başlangıçta karaciğer yağlanmasının oluşumuna, devamında ise diğer rahatsızlıkların oluşmasına engel olmak mümkündür. Unutulmamalıdır ki, mevcut olan kilonun %3 oranında azalması dahi karaciğer yağlanmasının%35 ila %100 arasında gerileme gerçekleşmesine yardımcı olmaktadır.

Karaciğer yağlanmasını önleyebilmek için, ya da varolan karaciğer yağlanmasının etkilerini azaltabilmek için ihtiyacını olabilecek etkili yöntemlere göz atalım:

Şekerli İçecek ve Yiyeceklerden Kaçınılmalıdır

İçeriğinde fruktoz, glukoz ve mısır şurubu gibi tatlandırıcı barındıran meşrubat, krema, gofret, bisküvi, baklava ve tatlılar şişmanlığı tetiklemekte ve insülin direncinin ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Sonrasında ise karaciğerde yağlanmayı daha ileri boyutlara taşımaktadır. Ambalajlı ve katkı maddeleri içermekte olan hazır besin maddelerinden ve beyaz un kullanılarak yapılmış olan besinlerden kaçınılmalıdır. Beyaz ekmek, patates, pirinç, un, mısır, makarna, cips, pizza, mısır gevreği, gazlı içecekler ve hazır meyve suları gibi basit karbonhidratlar yerine Tam buğday, taze meyve, yeşil sebze, tahıl ve baklagiller gibi kompleks karbonhidratların tüketimi tercih edilmelidir.

Her Gün En Az 45 Dakika Tempolu Yürünmelidir

Özellikle tüm gün oturarak çalışılıyor ise karaciğer yağlanma riski daha da artıyor olacaktır. Gün içerisinde hareketli olmak gerekmektedir. Bunun için en az 45 dakikaya ihtiyacınız olacak. Düzenli  olarak yapılan tempolu yürüyüş, varolan karaciğer yağlanmasının gerilemesini sağlamaktadır. Ayrıca düzenli olarak yapılacak olan 45 dakikalık yürüyüş karaciğer yağlanmasında ki önemli bir mekanizma olarak kabul edilen insülin direncinin azalmasına yardımcı olmaktadır. Bu durum neticesinde vücut uzun vadede kalp ve damar hastalıklarından da korunmaktadır. Eğer imkan var ise aerobik, aletli jimnastik, yüzme ve egzersiz türlerini yapıyor olmak faydalı olacaktır.

Diyabet ve Hipertansiyon Tedavisi Aksatılmamalıdır

Karaciğer yağlanması, metabolik sendrom olarak adlandırılan bir rahatsızlığın parçası olarak kabul edilmektedir.  Şayet ailede obezite, diyabet ve bağışıklık sistemini ilgilendirmekte olan rahatsızlıklar ile hipertansiyon hikayeleri var ise, mutlaka check-up yapılmalı ve bu rahatsızlıkların kontrolü sağlanmalıdır. Karaciğer yağlanması ve diyabet birlikte hareket etmektedir. Eğer Aşırı kilo söz konusu ise bu durum daha da artmaktadır. Son yıllarda bu alanda bilimsel olarak yapılmış bazı araştırmalar sonucunda karaciğer yağlanması ile birlikte kalp rahatsızlıklarının görülme  riskinin arttığı ortaya konmuştur. Ayrıca karaciğer yağlanması ile birlikte diyabet olan kişilerde karaciğer kanseri ve siroz gibi rahatsızlıkların ortaya çıkma riski de artmaktadır.

Şok Diyetler Karaciğer Yağlanmasına Neden Olur

Karaciğer yağlanmasının tedavi edilebilmesi için öncelikli olarak fazla kilolardan kurtulmak şarttır. Ancak kilo kaybı yaşamak için şok diyetler çok yanlış bir seçim olacaktır. Kalp böbrek ve beraberinde karaciğere zarar verirken ölümlü sonuçlar dahi doğurabilmektedir. Ayrıca ani ve hızlı kilo kayıpları zannedildiği gibi kişileri yağlardan da kurtaramamaktadır. Bilakis karaciğere yağ asidinin akımını arttırmakta ve kendi başına karaciğer yağlanmasının oluşmasına neden olmaktadır.  ciğer yağlanması söz konusu olan bir kişide mevcut kilosundan yüzde üç azalma dahi karaciğer yağlanmasının gerilemesine yardımcı olabilmektedir. Bu nedenle şok diyetlerden uzak durulmalı sağlıklı beslenme listesi ile dengeli kilo verimi sağlanmalıdır.

Masadan Doymadan Kalkılmalıdır

Yaz mevsimi ile birlikte sosyal etkinlikler, iş yemekleri ve seyahatler daha da artmaktadır. Bu sebeple dışarıda yemek yeme oranında da artış görülmektedir. Davetlerdeki iştah açıcı ve özendirici yiyeceklere karşı koymak kesinlikle kolay bir durum değildir.  “Bir kereden birşey olmaz” politikası ise sadece midemizi fazladan doldurmak anlamına gelir ve bunun önüne geçebilmek için evde ya da dışarıda yemek yenildiğinde tam olarak doymadan sofradan kalkılması önerilmektedir.

Mevsim Sebzeleri Tüketilmelidir

Karaciğer yağlanmasının en büyük düşmanlarından biri de sağlıklı ve dengeli beslenmektir. Böylece araciğer yağlanmasını geri çevirmek mümkün olmaktadır. Kırmızı et tüketimini azaltan, balık eti, sebze ve meyve tüketiminin ise bol miktarda olmasını sağlayan Akdeniz Diyeti bu aşamada tercih edilebilecek en doğru diyet ve beslenme programıdır. Aşırı miktarda karbonhidrat tüketiminden kaçınılmalıdır. İşlenmiş et ürünleri ve hayvansal yağlardan uzak durulması gerekmektedir. Meyveler ise bir porsiyon şeklinde ve mutlaka posalı olarak tüketilmelidir. Lifli besinler oldukça faydalıdır. Hamur işleri, mayonez, yemeklere lezzet vermesi için kullanılan krema, şerbetli ve unlu tatlılar, abur cubur olarak tabir edilen sağlıksız besinler, hamur işleri ve tavuk derisi tüketilmemesi gereken besinler araında yer almaktadır.

Bilgi: Akdeniz diyeti ile ilgili daha detaylı bilgi için “Akdeniz Diyeti Hakkında Genel Bilgiler ve Örnek Beslenme Listesi” başlıklı makalemizi linki tıklayarak ziyaret edebilirsiniz.

Alkolden Uzak Durulmalıdır

Karaciğerde yağlanmaya neden olan ve en çok zarar veren temel etkenlerden biridir alkol. Düzenli alkol alanlarda, uzun süreli yani on yıldan fazladır alkol kullananlarda ve karışın bir şekilde alkol türlerini alan kişilerde karaciğer yağlanması ciddi boyutlara ulaşabilmektedir. Eğer aşırı kilo alımı da söz konusu ise bu kişiler için tehlikeli bir durum ortaya çıkması anlamına gelmektedir. Alkol tüketimi sonucunda vücutta birikmekte olan toksinler bu organın hücrelerine zarar verebilmekte ve siroz hastalığının oluşmasını kolaylaştırmaktadır. Sonucunda ise siroz ve karaciğer yetmezliği gibi ölümle sonuçlanacak rahatsızlıklara neden olabilmektedir. Bu sebeple alkol tüketiminden uzak durulması gerekmektedir.

 

Bir Fincan Şekersiz Kahve

Kahve ile ilgili yapılmış olan çalışmalar, içeriğinde bulunan kafestol, kafeol, karweol, melanoid ve polifenol gibi antioksidan ve iltihabı önleyen maddeler sayesinde karaciğer yağlanması ile birlikte alkole bağlı olarak ortaya çıkan karaciğer hasarlarına iyi gelmektedir. Ayrıca siroz hastalığı hatta karaciğer kanserini de önlediği sonucunu ortaya koymaktadır. Acıbadem Üniversitesi bünyesinde bir yıl boyunca yapılan kinik çalışmalar, beş yıldan fazla süredir düzenli şekersiz kahve tüketen karaciğer yağlanması hastalarında kahve tüketmeyenlere göre karaciğer enzimleri daha düşük olmaktadır. Ayrıca yağlanmayla ilişkili olarak bağ dokusu oluşumu da daha az görülmektedir. Ancak kahve reflüyü tetiklemektedir ve bu sebeple doktora mutlaka danışılmalıdır.

Bitkisel Karışımlara Dikkat Edilmelidir

Bazı bitkisel ürünler bilinçsiz olarak alındığında karaciğere faydadan çok zarar verebilmektedir. Kaynağı belli olmayan, içeriği bilinmeyen, açıkta satılan ve laboratuvar şartlarında kontrol edilmemiş ürünler hayati önem taşıyan bu organı iflasa kadar götürebilmektedir. Bu noktada tavsiyelere kulak vermemeli, doktor bilgisi olmadan kesinlikle kullanılmamalıdır.

 

Karaciğer Yağlanması İçin Bir Haftalık Örnek Diyet ve Sağlıklı Beslenme Programı 

Makalemizde karaciğer yağlanması ile ilgili nasıl oluşabileceği, hangi besinlerin karaciğer yağlanmasına neden olduğu ve nasıl önlemler alınması gerektiğinden bahsettik. Tabiki alınacak önlemler arasında sağlıklı beslenme programı da mevcut ve bizler de bu başlık altında sizin için nasıl beslenilmesi hangi besinler hangi aralıklarla ne kadar tüketilmelidir sorularına cevap olarak örnek diyet ve sağlıklı beslenme programını paylaşıyor olacağız.

Programımız bir haftalık örnek beslenme tablosunu ve 60 ila 70 kilo ağırlığındaki bir yetişkin karaciğer yağlanması hastasının porsiyon ölçülerini içermektedir. Ancak yine de bu miktarlar hastaların cinsiyet, kilo, yaş ve boya göre değişkenlik gösterebilmektedir.

Belirtmiş olduğumuz gibi programımız örnek bir beslenme programıdır ve karaciğer yağlanması hastaları için hazırlanmıştır. Bu hastalık dışında herhangi bir rahatsızlık söz konusu olan hastalar için uygulanabilirliği sakıncalı olabilmekte dir. Bu sebeple program uygulanmaya başlanmadan önce mutlaka hastalığınızı takip etmekte olan doktorunuza danışmalı ve onun kontrolünde diyet programı uygulanmalıdır. Aksi taktirde daha büyük ve daha ciddi sonuçlar doğuracak rahatsızlıklar söz konusu olabilmektedir.

 

Örnek Diyet ve Sağlıklı Beslenme Programı

Sabah Kahvaltısı 

  • Bir su bardağı ile yarım yağlı süt
  • İki ila üç yemek kaşığı ile yulaf ezmesi
  • İki dilim ananas ya da bir adet muz ya da bir adet elma
  • İki adet ceviz içi

Ara Öğün

  • Şekersiz yeşil çay
  • On adet badem

Öğle Yemeği

  • Bir porsiyon bakliyat yemeği
  • Bir bardak ayran
  • Mevsim salatası
  • Bir dilim tam buğday ekmeği

İkindi Ara Öğünü

  • Bir dilim yarım yağlı beyaz peynir
  • İki adet kepekli grissini

Akşam Yemeği

  • Bir porsiyon etli, kıymalı ya da tavuklu sebze yemeği
  • Bir kase yarım yağlı yoğurt
  • Mevsim salatası
  • Bir dilim tam buğday ekmeği

Yatsı Ara Öğünü

  • On ila On iki adet çilek

 

 

 

Soru - Cevap

Leave a Reply

*Yorumlara cevap verebilmek için hesabınızın olması gerekmektedir. Buraya tıklayarak hesap oluşturabilirsiniz.