Kalp/Damar Sağlığı

Kalp ve damar hastalıklarının oluşmasını etkileyen unsurların en başında beslenme alışkanlığı gelmektedir. Yanlış beslenme alışkanlığı kalbinize büyük zarar vermektedir. Kalp ve damar hastalıkları uzmanları beslenme önerileri hakkında bazı bilgi paylaşımında bulunmuşlardır. Bunlara göz atacak olursak:

• Sigarayı bırak, alkolü azalt: Damar hastalıkların başında damar sertliği gelmektedir. Damar sertliği olan bir hastaya yapılması gereken ilk şey bu damar sertliğini mümkün olduğu kadar yavaşlatmak ve yapılabildiği kadar bu rahatsızlığı geriletmektir. Bunun için hastaların ilk önce kullanıyorlarsa eğer, sigarayı bırakmaları gerekmektedir. Sigara kullanmayan hastaların tedavisi daha kolay ve daha sorunsuz ilerlemektedir. Daha sonra eğer alkol kullanımı varsa hastanın, alkol miktarını azaltması gerekmektedir. Yapılan araştırmalara göre alkolün kalp ve damar hastalıklar ile direkt olarak bir ilişkisi olması bile dolaylı olarak karaciğer yağlanmasına sebep olduğundan, damar sağlığını olumsuz olarak etkilemektedir.
  
  
• Yeterli ve dengeli beslen: Yeterli beslenmek bütün gıdalardan istenilen kadar yemek değildir. Her gıdadan gerektiği kadar almak demektir. Bu sebeple katı diyetler hiçbir zaman etkili sonuçlar vermemiştir. Yapılan araştırmalara ve gözlemlere göre ana hatları ile geniş bir diyet programı ile kişilerin daha rahat kilo verdiği ve daha dengeli beslendiği saptanmıştır.
  
  Sağlıklı beslenmek için ilk olarak kullanılan yağ doğal ve az miktarda olmalıdır. Kızartma ortadan kalkarak yerini haşlamaya bırakmaktadır. Fast food tarzı beslenmek kalp ve damar sağlığını olumsuz etkileyen unsurlar arasından olduğundan olayı beslenme programından bu yiyecekler çıkarılmalıdır. Bununla birlikte salam, sucuk sosis gibi yiyeceklerin tüketilmemesi gerekir.
  
  Süt olarak her zaman yarım yağlı olanı tercih edilmelidir. Açık sütler yerine paketli sütler tercih edilmelidir. Meyveler de istenildiği kadar değil, gerektiği kadar tüketilmelidir. Etin ve tavuğun derisi kesinlikle yenilmemeli, balık ise hafta da 2 defa tüketilmelidir. Yumurta haftada ortalama 2 veya 3 defa tüketilebilir. Yumurtanın pişirme türü de çok önemlidir. Kızartma değil, haşlama tercih edilmelidir. Sarısı tam katı olarak pişmelidir.
  
  
• Tavuğun derisini yeme: Özellikle tavuk pişirilmeden önce tavuk derisinden ayrılmalıdır. Deri pişerken yağı emdiği için kalp ve damar sağlığı açısından çok zararlıdır.
  
  
• Tuzu sınırlandır: Günlük olarak tuz en fazla 1,5 çay kaşığı kadar tüketilmelidir. Çünkü tuz tansiyon ve kalp damar sağlığı açısından çok önemlidir. Tuzun fazla tüketilmesi mide rahatsızlığını da beraberinde getirmektedir. Vücut ihtiyaç duyduğu şeker ve tuzu meyve ve sebzelerden aldığı için ayriyeten tüketilmesine gerek yoktur. Tuz, damak zevkidir. Çocukluğundan beri tuz ile tanışmamış kişilerde bu bir eksiklik değildir.
  
  
• Şeker yerine bal: Şeker kalp ve damar hastalığını beraberinde getirir. Bal şekerin daha sağlıklı hali olduğunda çay içen kişilerin mümkün olduğu kadar şeker yerine bal tercih etmeleri gerekir. Bal şeker gibi zararlı bir besin değildir. Yurtdışında bal yemeklerde tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır. Ayriyeten bal sevmeyenler çaylarını tarçın ile tatlandırabilir.
  
  
• Soğanı kavurma: Soğanın yağda kavrulması tamamen zararlıdır. Soğan diğer besinler ile bir arada karıştırılarak tüketilmesi daha sağlıklıdır. Yağda yakılarak pişirildiğinde soğanın içinde bulunan bütün yararlı vitamin ve minareler kaybolmaktadır.
  
  
• Tereyağ tercih et: Kalp damar rahatsızlığı bulunan kişiler margarin yerine tere yağ tüketmelidir. İlla ki katı yağ kullanılmak isteniliyorsa tere yağ her zaman daha alternatif bir seçenektir. Yemeklerde ortalama 1,5 çay kaşığı kullanılabilir.
  
  
• Patatesleri fırında pişir: Genellikle patates kızartılarak yenilir. Bu tamamen damak zevki ile alakalıdır. Daha sağlıklı bir pişirme yöntemi olarak patatesleri ince dilimler halinde baharatlar ile marine ederek ve üzerine zeytinyağı gezdirilerek fırında pişirilebilir. Aynı zamanda ocakta közlenebilir. Sadece patates değil tavuk, et, balık gibi ürünlerinde fırında pişirilmesi gerekmektedir. Fırında pişirmek her zaman daha sağlıklıdır.
  
  
• Oğlak ve dana eti: Rahatsızlığı bulunan kişilerin dana eti ve oğlak tüketilmesi uzmanlar tarafından önerilmektedir. Ayrıca et pişirilirken mutlaka ev salçası kullanılmaması gerekir. Çünkü ev salçasının içerisinde çok fazla tuz oranı bulunur. Bu da kişide damar sertliğine sebep olmaktadır. Akşam en geç saat 20.00’de yemek yeme işleminin bitmesi gerekmektedir. Ve yatmadan önce sade olarak yağsız süt içilebilir.
  
  
• Egzersiz ve check up: Ortalama 40 yaşında olan kişilerin düzenli olarak muayene olup check up yaptırması gerekmektedir. Özellikle aile içerisinde rahatsızlığı bulunan kişilerin kontrollerine daha fazla dikkat etmesi gerekmektedir. Bununla birlikte kişiler düzenli olarak egzersiz yapmaları gerekmektedir. Kişi kendini zorlamadan günlük düzenli olarak 40 dakika yürüyüş yapabilir. Sizler için kalp damar hastalığı için örnek menü derledik:

Örnek Menü

1.Gün

Sabah: Taze kaşarlı tost, haşlanmış yumurta, Kuşburnu çayı

Ara: Mevsim meyvesi

Öğlen: Bulgur pilavı, kuru fasulye, salata ve cacık, kepek ekmeği

İkindi: Mevsim meyvesi ve fındık

Akşam: Sebze çorbası, hamsi buğulama, salata, mevsim meyvesi, kepek ekmeği

Gece: Kuru kayısı

2.Gün

Sabah: Peynir, domates, salatalık, bir bardak süt, kepek ekmeği

Ara: Mevsim meyvesi

Öğle: Orman kebabı, pilav, yoğurt, salata ve kepek ekmeği

İkindi: Mevsim meyvesi ve fındık

Akşam: 1 kâse çorba, yoğurt, zeytinyağlı sebze yemeği, kepek ekmeği

Gece: Mevsim meyvesi

3.Gün

Sabah: 1 bardak süt, peynir, 5 adet zeytin ve kepek ekmeği

Ara: Mevsim meyvesi

Öğle: Sebze yemeği, az makarna, cacık ve salata, kepek ekmeği

İkindi: 3 adet ceviz ve mevsim meyvesi

Akşam: 1 kâse çorba, haşlanmış tavuk, zeytinyağlı sebze yemeği, salat ve kepek ekmeği

Gece: Mevsim meyvesi

4.Gün

Sabah: Şekersiz bitki çayı, kepek ekmeğine hazırlanmış sandviç, domates

Ara: Mevsim meyvesi

Öğle: Zeytinyağlı yemek, 1 kâse çorba, cacık ve kepek ekmeği

İkindi: Şekersiz çay ve simit

Akşam: 1 kâse çorba, piliç, kuskus makarnası, mevsim meyvesi ve kepek ekmeği

Gece: Şekersiz süt

5.Gün

Sabah: Haşlanmış yumurta, beyaz peynir, bitki çayı ve kepek ekmeği

Ara: Kuru kayısı

Öğle: Tavuklu erişte, yoğurt, 1 kâse çorba ve kepek ekmeği

İkindi: Ispanaklı börek, ayran

Akşam: Piliç, salata, kepek ekmeği

Gece: Mevsim meyvesi

6.Gün

Sabah: Kaşarlı tost, şekersiz çay, mevsim meyvesi

Ara: Ceviz

Öğle: Zeytinyağlı sebze yemeği, pilav, cacık ve kepek ekmeği

İkindi: Mercimek köftesi, şekersiz çay, kepek ekmeği

Akşam: 1 kâse çorba, 1 porsiyon balık, zeytinyağlı salata, kepek ekmeği

Gece: Yoğurt ve mevsim meyvesi

7.Gün

Sabah: Menemen, şekersiz çay ve kepek ekmeği

Ara: Mevsim meyvesi

Öğle: 1 kâse çorba, tavuk haşlama, zeytinyağlı yemek, salata ve yoğurt

İkindi: Kuru erik

Akşam: Etli nohut yemeği, pilav, cacık ve salata

Gece: Mevsim meyvesi

Tıp Uzmanlarıyla Birlikte Program Oluşturulması Şart

Yukarıda belirtilen menüyü bütçenize göre değiştirebilirsiniz. Değiştirdiğiniz besinlerin aynı besin grubundaki yiyecekler ile değiştirmeye özen gösteriniz. Ekmeği mümkün olduğu kadar kepek ekmeği olarak tüketiniz.

Listeyi doktorunuz ile birlikte bütçenize ve sevdiğiniz yiyeceklere göre hazırlayabilirsiniz. Mümkün olduğu kadar öğün atlamayınız. Her hafta balık tüketmeye özen gösteriniz. Meyveleri kabuklu olarak tüketiniz. Her gün en az 45 dakika boyunca yürüyüş yapmaya özen gösteriniz. Çiğ sebzeleri tüketerek kolesterolünüzü düşürebilirsiniz.

Yağ olarak zeytinyağı tercih etmelisiniz. Süt, peynir ve yoğurdu az yağlı olarak tüketmeniz gerekmektedir. Diyetixyen, size bu yolda nasıl beslenmeniz gerektiğine dair öneriler sunacak uzmanların desteğini online olarak incelemenizi sağlamakta ve diyetisyenlerle iletişime geçmenizi sağlamaktadır.