GAPS Diyeti

Günümüzde herkes, fit bir görünüme kavuşmak ya da sağlıklı olmak için kilo vermeye çalışıyor. Aslında tıbbi açıdan kilo vermek günümüzdeki hareketsiz yaşam ve hızlı kilo alımı sebebiyle ihtiyaç halini aldı. GAPS Beslenme nasıldır bu yazıda detaylarıyla anlattık!

Durum da bu olunca sürekli çevremizde sağlıklı beslenme önerileri ve diyet listelerini görebiliyoruz. Uygulanması gereken diyet listesi beslenme programlarında dikkat edilmesi gereken en önemli noktaların başında uygulamak istediğiniz diyet programlarının mutlaka metabolizmanızı hızlandırması gerektiğidir. Bu sebeple de diyetiniz özellikle doğal yağ, lif, vitamin, mineral ve protein bakımından sağlıklı olması gerekmektedir.

Beslenmenizin içerisinde hiçbir şekilde trans yağlar, koruyucular, katkı maddeler, ya da işlenmiş gıdaların olmaması gerekmektedir. Aslında, sağlıklı beslenmek ve fit bir vücuda sahip olmanın temeli buradadır. Bu noktada hazırlanan beslenme programlarının başında GAPS beslenme gelmektedir.

GAPS ve Bağırsak İlişkisi

Aslında bütün vücudumuzun sağlıklı olması bağırsaklarımızın %100 sağlıklı olmasıyla alakalı bir durumdur. Bunun sebebi, bağırsaklarımızda bulunan organizmaların vücudumuzun dışında atılan kimyasallardan, toksinlerden ve patojenlerden bizi korumasıdır. Bu sebeple sağlıklı bir bağırsak, güçlü bağışıklık sistemiyle alakalıdır.

GAPS diyeti, bağırsak sağlığını etkilemektedir. Bu sebeple bozulan bakteri düzenini düzelmek, hasarlı, sızıntılı ya da yaralı olan bağırsak dokusunu iyileştirmek amacıyla uygulanmaktadır. Bu beslenme düzeninin içerisinde işlenmiş gıdalar ve mantarı besleyen besinler beslenme programından çıkartılmaktadır. Beslenme programının içerisinde ağırlıklı olarak bağırsak dostu olan besinler tüketilmektedir.

GAPS Diyeti Nedir?

GAPS tedavisinin en temel unsuru bu diyet çeşididir: Bozulan, hasar gören bağırsak duvarını onarmak amacıyla uygulanmaktadır. Özel bir beslenme programı olan bu çeşit, kısa zamanda bağırsak hasarlarını gidermektedir. Hasarları giderdiği için, toksinlerin ya da sindirilmeye besinlerin kana karışmasını önlemektedir. Bunun sonucunda da dokuların ve organların toksitlenmesi durumu ortadan kalkacaktır. Bu diyet ortalama 1 yıl boyunca uygulanmaktadır. Daha sonra diyet listesinde yasak olan besinler yavaş yavaş diyete eklenir ve kişi bu diyetten tamamen çıkartılır.

GAPS Diyetinin Bölümleri

GAPS diyetinin bölümleri 3’e ayrılmaktadır. Bunları şu şekilde belirtebiliriz:

1.Bölüm: Giriş Diyeti: Bu bölüm 6 aşamadan oluşmaktadır. Hastanın psikolojik ve fizyolojik durumları diyetin ilk zamanlarında yavaş yavaş ortadan kalkmaktadır.

2.Bölüm: Tam Gaps Diyeti: Fizyolojik ve psikolojik semptomlar bu bölümde tamamen ortadan kalkmaktadır. Bağırsak florası tamamen dengelenmektedir.

3.Bölüm:  Diyetten Çıkma: Bağırsaktaki epitelyum doku, bağırsak duvarı ve florası iyileşmiştir. Protokole göre kişi diyetten çıkartılır.

GAPS Giriş Diyeti Uygulaması

GAPS’a giriş diyeti, bağırsak astarını hızlı bir şekilde iyileştirmek amacıyla tasarlanmıştır. Diyete girişte, bağırsak astarı için faydalı besin grupları bulunmaktadır. Bunlardan bazıları: Aminoasitler, yağlar, vitaminler, jelatin vb. maddelerdir.

GAPS hastası olan kişilerin genellikle bağırsak astarları iltihaplı ve ülserli olmaktadır. Bu rahatsızlığın aslında özel bir belirtisi olmadığı için, kişi uzun bir süre bu rahatsızlığın farkında olmayabilir. Giriş diyetinde bağırsak astarının büyük bir kısmı onarılır. İyileşme sürecini olumsuz olarak etkileyebilecek hiçbir besin tüketilmez. Yararlı bakterilerle bağırsak astarı onarılır.

Özellikle egzama, alerji, mide bulantısı, kabızlık ya da reflü gibi rahatsızlıkları olan kişiler diyet programına harfiyen uymalıdır. Bu diyeti sadece GAPS hastaları değil, aynı zaman da sağlıklı insanlar da uygulayabilmektedir.

Bu diyetin giriş kısmı 6 aşamadan oluşmaktadır. Bir sonraki aşamaya geçmek için bazı semptomların azalması gerekmektedir. Özellikle ağrı ve ishal geçtiğinde kişi ancak bir sonraki aşamaya geçebilir. Yani, başlıca sindirim sorunları geçtikten sonra da Tam GAPS Diyeti bölümüne geçebilirsiniz.

Tam GAPS Diyeti

Tam diyete geçmek için,  giriş diyetini tamamlamak gerekmektedir. Kişi bu aşamaya geçtikten sonra yemek konusunda belirli bir tecrübeye ulaşmış sayılmaktadır. Bu bölüm son derece önemlidir. Hasta buradaki durumunu ve gıdalara gösterdiği tepkileri fark etmek için bir günlük tutabilir. Bazı gıdaları ilk kez tüketirken yaşadığınız semptomları ya da rahatsızlıkları bu şekilde fark edebilirsiniz. Tam Diyetin süresi 2 yıldır.

Tam GAPS Diyetinden Çıkma

Diyetten çıkmak için kesinlikle acele etmeyin. Katı GAPS diyetine 2 yıl uymanız gerekmektedir. (Bu rahatsızlıklarınız ve belirli semptomların geçmesinden sonra da geçerlidir) Kişinin durumuna göre hastalığın iyileşme süresi değişkenlik gösterebilir. Diyette kesin olarak yasaklanan yiyecekleri tekrar hayatınıza almak ve bu yiyeceklere adapte olmak için kendinize en az 6 ay zaman vermeniz gerekmektedir. Ki bu besinleri tüketmemeniz çok daha iyi bir karar olacaktır.

GAPS Diyeti Zor Mu?

Pek çok kişi bu soruyu neden sormaktadır. Bu diyete dışarıdan bakıldığında zor gelebilir. Ancak besin değeri açısından yüksek olan bu diyet, son derece sağlıklıdır. Bununla beraber bağırsak problemlerinizin kalıcı olarak ortadan kalmasına yardımcı olur. Bu diyetin en önemli özelliği, GAPS hastalarının büyük bir kısmı hayatları boyunca özel bir şekilde beslenmeleri gerekmektedir. Ancak bu diyet programı sayesinde kişiler, artık hayatları boyunca özel ve katı bir diyet uygulamak durumunda kalmayacaklardır. Planlanan hedefe genellikle 2 yıl içerisinde ulaşılmaktadır. Bu tamamen kişin yaşına ve hastalığının ciddiyetine bağlı bir durumdur. Kişiler diyete bir kez başladıklarında diyette çok fazla zorlanmazlar.

GAPS Hastalarına Uygun Örnek Diyet Listesi

Daha öncede belirttiğimiz gibi GAPS hastalığı aslında sindirim hastalığıdır. Tedavisi de buna göre yapılmalıdır. GAPS hastalarının uygulayacağı diyet aslında “Spesifik Karbonhidrat Diyetine” dayandırılmaktadır. İşte GAPS diyetinde bulunması gereken besinler:

• Et ve Balık: Bütün et ve kabuklu deniz ürünleri bu gruba girmektedir. Et ve balık içerisinde barındırdıkları vitaminler ve mineraller açısından sonra derece zengindir. Kolay bir şekilde sindirilebilen et ve balık grubu sindirim açısından da son derece faydalıdır. Balık, et ya da kemiği haşladığınızda aslında besinlerdeki vitaminlerden bazıları suya geçmektedir. Bu suyu atmak yerine öğün aralarında tüketebilirsiniz. Kesinlikle et ve tavuk bulyonlarından uzak durmak gerekir. Bu tür yiyeceklerin içerisinde zararlı içerikler bulunmaktadır ve iyileşme sürenizi uzatabilir.
• Süt ve Süt Ürünleri: Laktoz içermeyen süt ürünlerini tüketmelisiniz. Laktoz süt şekeridir. Ticari olarak satılan sütlerin hemen hemen hepsinde bulunmaktadır. GAPS hastaları laktozu sindirememektedir. Bu sebeple de hazır süt ürünlerinden uzak durmaları gerekmektedir. Doğal peynir, ekşi krema ve yoğurt gibi besinlerin içerisinde laktoz bulunmamaktadır. Bunun sebebi, bu besinlerin içerisinde laktozu bakterilerin fermantasyon aşmasında tüketmelerinden kaynaklanmaktadır.
• Yumurta: Dünyadaki en kolay sindirilen besinlerin başında yumurta gelmektedir. Son derece besleyici gıdalardan biri olan yumurta sindirime gerek kalmadan hızlı bir şekilde vücutta özümsenmektedir. B12 vitamini açısından zengin olan yumurta aynı zamanda kolin yönünden de son derece zengindir. Bu sebeple GAPS hastalarının yumurta tüketmesi gerekmektedir.
• Taze sebzeler: Lahana, karnabahar, pancar, enginar, kuşkonmaz, brokoli, soğan, marul, kabak, patlıcan, sarımsak, maydanoz, mantar, bal kabağı, bezelye, biber, turp, şalgam, domates, ıspanak ve turp gibi besinlerin içerisinde nişasta bulunmamaktadır. GAPS hastaları da nişastasız sebzeleri tüketmeleri gerekmektedir. Sebzeleri çiğ ya da haşlama olarak tüketebilirsiniz. Herhangi bir maddeyle kaplanmadığı sürece de donmuş olarak kullanabilirsiniz. İshali geçmeyen hastaların, tam pişmiş bir şekilde tüketmesi gerekmektedir.
• Meyveler: İçerisinde bir katkı olmayan meyvelerin hepsini tüketebilirsiniz. Ancak hasta ishalse meyve tüketmemesi gerekmektedir. İshal geçmeye başlıyorsa, haşlanarak tüketilmesi gerekmektedir. Meyveler yemekle birlikte tüketilirse sindirimi olumsuz olarak etkileyebilir. Olmamış meyveler içerisinde nişasta barındırdığı için, olgun meyvelerin tüketilmesi gerekmektedir.