Böbrek Yetmezliği Diyeti

Doktor tarafından teşhisi konulan böbrek hastalarının öncelikle yeme alışkanlıklarında değişiklik yapılması istenir hastadan. Hasta ilk adım olarak tuzu azaltmalı ve yasak yiyeceklerden uzak durmalıdır. Doktor tavsiyelerine uyması halinde tedavi olumlu sonuçlanabilir, aksi taktirde daha çok zarar görerek kronik böbrek yetmezliğine dönüşebilir.

Böbrek hastalığının seyrini olumlu yönde değiştirmek adına doktor desteği şart elbette ancak her insan öncelikle kendi doktoru kendi olmalı ve sağlıklı yaşayarak hastalıklardan kendini korumalı.

Böbrek Yetmezliği Diyeti danışabileceğiniz diyetisyenler:

Tedavi sürecinde doktorunuz diyet yapmanız konusunda aksini söylemez ise aşağıda sizinle paylaşacağımız kronik böbrek hastaları için uygun böbrek hastaları için diyet yemek tarifleri listesini uygulayarak sağlıklı yaşamaya devam edebilir ve listeye uyarak size zararlı besinlerden böylelikle uzak durabilirsiniz.

 

Hayatımızı sürdürebilmek adına yemek yemek ve sıvı tüketmek zorunlu olsa da bazı hastalıkla bu alışkanlıklarımıza müdahale ederek vazgeçmemizi gerektirebiliyor. Kronik böbrek hastalığı da yeme ve içme alışkanlıklarını değiştiren hastalıklardan biridir.  Bazı yemeklerden feragat etme ve su tüketimini azaltmayı gerektiren böbrek hastaları için hangi besin maddelerini tüketeceği ve ne kadar su içmesi gerektiği ise ciddi bir sorun oluşturmaktadır.  Bizde bu makalemizde böbrek hastaları için faydalı ve zararlı besin maddelerinden bahsederek kafanızdaki "ne yemeliyim?" ya da "ne yememeliyim?" sorularının cevaplarını vereceğiz.

eb786b9cc7a59d6a35aeb82f86f81f65

Böbrek  Yetmezliğine Sebep Olan Faktörler

  • Diyabet ya da şeker hastalığı
  • Böbrek taşları
  • Alkol kullanımı
  • Fazla ilaç (özellikle ağrı kesici) alımı
  • Yüksek tansiyon
  • Sık sık yenileyen idrar yolları enfeksiyonları
  • Lupus hastalıkları
  • Böbrekte oluşan kistler
  • Kan zehirlenmesi
  • Düzensiz uyku
  • Tuvalet ihtiyacını gidermeyi geciktirmek

Böbrek Hastaları İçin Zararlı Alışkanlıklar 

Böbrekler vücudumuzda en önemli organlardan biridir. Kanı temizlemesi ve bazı hormonların salgılanmasını sağlayan böbrekler  iyi bakılması gereken bir organdır. Böbrekler için sakıncalı olan alışkanlıklardan ve besinlerden uzak durarak başlayabilirsiniz işe.

Yeterli Miktarda Su Tüketimi Olmalıdır

Böbrekler için en yararlı ve önemli besindir su. Su tüketimi ölçüsünde olmalı. Ne çok fazla tükererek böbrekleri yormalı ne de az tüketerek ödem oluşumuna ve toksik maddelerin birikmesi ile vücuda zarar vermesi ya da böbrek taşı oluşumuna sebebiyet vermemeli.

584073

Protein Diyetleri Yapılmamalıdır

Son dönemlerin favori diyetlerinden olan protein ağırlıklı beslenmenin çeşitli hastalıklara sebep olduğu herkesçe biliniyor. Vücuda gereksinim duyduğundan fazla protein alımı, özellikle et ağırlıklı beslenme en başta böbrekler olmak üzere bir çok organda da hasar oluşturmakta. Gereğinden fazla protein yüklemesi böbreklerin normalinden fazla çalışması demek ve bu da fonksiyonların çalışmasına zarar vermektedir. Bu nedenle her zaman dediğimiz gibi tek tip beslenmeden kaçınarak, vücudunuza yararı olacak besinleri düzenli tüketmektir.

Tuz Tüketimini Azaltmalısınız

Türkiye genelinde aşırı bir tuz tüketimi söz konudur. Yapılan incelemeler ve araştırmalar sonucunda bir bireyin günde ortalama 15 gram tuz tüketimi olduğu belirlenmiştir. Ancak minimum 5 gram tüketilmesi gereken tuz, daha üst seviyelerde tüketilmesi halinde böbreklere zarar vermektedir. Direk bir zararı olmasa bile diyabet hastalığına ve obeziteye sebep olması nedeniyle dolaylı yollardan yine böbreklerde hasar oluşturmakta.

sodyum-hangi-yiyeceklerde-bulunur_646x340

Şekerden ve Şekerli Besinlerden Uzak Durmalısınız

Şeker tüketiminin vücudumuza zararlı olduğu tüm doktorlar tarafından belirtilmektedir. Şeker ve şekerli besinler de yine böbreklere direk ve dolaylı olarak zarar vermektedir. Aşırı miktarda tüketildiğinde idrarda protein kaçağına sebep olmakta ve bu da böbreklere zararlı olmaktadır. Ayrıca obeziteye ve diyabet hastalığına da sebep olmaktadır. Bu nedenle direk şeker alımına sebep olan tatlılardan ve içinde çok şeker barındıran meyvelerden daha az tüketmeli ve böylelikle böbreklerinizi koruma altına almalısınız. Diyette karbonhidrat tüketimi nasıl olmalıdır öğrenmek isterseniz ve düşük karbonhidrat diyeti yapmaya karar verdiyseniz link verdiğimiz makalemizden detaylı bilgi alabilirsiniz

Kafein Tüketiminden Uzak Durmalısınız

Aşırı derecede kafein tüketimi vücudunuzdaki kan basıncına ve böbreklere zarar vermektedir. Bu nedenle kafein tüketimini en aza indirmeli ve kafein oranı en düşük kahve çeşitlerini tercih etmelisiniz.

Alkol En Büyük Düşman

Alkol tüketimi haftada birkaç gün ya da her gün tüketim söz konusu olduğu zaman karaciğer ve böbrek sağlığını tehdit edecek boyutlara kadar ulaşmakta. Ancak sadece sosyal aktivitelerde alkol tüketimi söz konusu ise bu durum herhangi bir zarar vermemekte. Aşırı tüketilen alkol ise toksinlerin artmasına ve böbreklere zarar vermektedir.

Böbrek Hastalarının Asla Tüketmemesi Gereken Besinler

  • Doktorun önerdiği miktarlardan fazla protein grubundan et, süt, yumurta, balık
  • Yine doktorun önerdiği miktarlardan fazla sakatat grubundan dil ve işkembe. Ancak işkembenin 10 günde bir yenilmesi önerilmektedir.
  • Asla tüketilmemesi gereken sakatat grubundan karaciğer, böbrek, beyin, yürek ve dalak.
  • Turşu, konserve ürünler, salamura ürünler.
  • İşlenmiş et grubundan sucuk, salam, sosis ve pastırma
  • Kuruyemiş, çikolata, her türlü meşrubat grubu, boza, kakao, kahve.
  • Bulgur
  • Pekmez, tahin, helva
  • Muz ve kavun
  • Tuz ve tuzlu yiyecekler
  • Ispanak, bakla, pancar, pazı, enginar, tatlı kabağı, asma yaprağı, karalahana

Böbrek Hastaları İçin Faydalı Alışkanlıklar

Meyve ve Sebzeler

Yukarıda protein ağırlıklı beslenmenin böbreklere zararlı olduğundan bahsetmiştik. Aşırı protein içeren beslenme sonucundan vücutta "üre"oranı artmakta ve bu da böbreklerin normalden fazla çalışarak üzerine yük bindirmektedir. Protein metabolizmasının doğal yan ürünlerinden oluşan üre, böbrekler tarafından vücuttan atılırken zorlayabilir ve kandaki toksinlerin atılma sürecini zorlaştırabilir. Bu nedenle protein alımını kontrol altında tutmak ve üre miktarını azaltmak için bol miktarda meyve ve sebze tüketmek böbrekler açısından faydalı olacaktır. 

detoks-saglikli-beslenme-meyve-sebze-catal-mkl

Pirinç

Potasyum açısından zengin olan  pirinç vücudun ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlayacak önemli bir besin maddesidir. Vücut için gerekli bir mineral olan potasyum böbrekler tarafından filtre edilerek fazlalığı vücuttan atılmaktadır.  Ancak her besin maddesinde olduğu gibi potasyum içerikli besinlerin de aşırı tüketiminden kaçınmalı ve fazla tüketimin sebep olacağı böbrekleri yormasını engellemelisiniz.

Soya Proteini

Neredeyse tüm hayvansal gıdalarda bulunduğu gibi süt ürünleri de fosfor minerali içermektedir.Fosfor ise özellikle kemik sağlığı için oldukça yararlı bir mineraldir. Kemikleri güçlendiren fosfor minerali aşırı tüketim söz konusu olduğunda faydadan ziyade zarar bile verebilmektedir. Ayrıca fosforu vücuttan atmaya çalışan böbrekleri de aşırı tüketimden dolayı daha fazla çalışacak ve böylece yorulmasına sebep olacaktır. Yine filtre görevi gören böbreklerin hassas dokularına da zarar verebilmektedir. İşte bu nedenle vücudunuz için son derece besleyici ve yararlı olan süt ve süt ürünlerinin yanı sıra benzer mineralleri içeren soya ürünlerini kontrollü tüketmelisiniz.

 Sodyum Oranı Düşük Besin Maddeleri

Sodyum yani tuz kan basıncını düzenli tutması ve böbrek sağlığı açısından önemli ve faydalı bir mineraldir. Ancak tüm besin maddelerinde olduğu gibi aşırı tüketim söz konusu olduğunda böbreklerin fonksiyonlarını olumsuz yönde etkileyebilir. Hazır gıdalar ve konserve türü ürünler de daha dayanıklı olması sebebiyle aşırı derecede tuz içermektedir. Bu nedenle özellikle böbrek hastalığı ile mücadele edenler hazır konserve, işlenmiş et, hazır soslar ve patates cipsi tüketiminden kesinlikle kaçınmalıdır. Eğer böbrek hastalığı ile mücadele ediyorsanız zaten doktorunuz sizi bu konuda uyaracaktır. Ancak siz öncelikle kendi kendinizin doktoru olmalı ve aşırı tüketimden kaçınmalısınız.

Böbrek Hastaları İçin Öneriler

  • Sebzeleri iyice yıkamalısınız.
  • küçük parçalara bölerek haşladığınız sebzelerin haşlama suyunu dökmelisiniz. Et ilave edilmesinde sakıncası yoktur.
  • Dışarıda yemek yiyecekseniz,  sizi misafir edecek ev sahibi ile mutlaka özel bir diyet uyguladığınızı  paylaşmalısınız.
  • Besin değişim listesine göre bir adet yumurta ile bir köfte kadar et (30 gr.) aynı değerlere sahiptir. Dilediğinizde bu değişimi kullanarak birinden birini tercih edebilirsiniz.
  • Yine değişim listesini kullanarak bir köfte kadar et (30 gr.) yerine bakliyat grubundan üç yemek kaşığı kuru fasulye, nohut, kara bakla, yeşil mercimek ya da barbunya tüketebilirsiniz.
  • Salatanızı sirke ve yağ ile tatlandırabilirsiniz. Tuz kullanmamalısınız.
  • Kızarmış hamur tatlılar  yerine  izin verilen meyve, dondurma ve sütlü tatlıları  tercih etmelisiniz.
  • Jöle, kahve, çay ve şerbet buzlu meyve sularını günlük sıvı ihtiyacınıza göre tüketebilirsiniz.
  • Servis tabağınıza yiyebileceğiniz kadar yiyecek almalısınız.
  • Günlük et tüketiminizi gereksiniminize göre ayarlayabilirsiniz.
  • Tüketeceğiniz eti haşlanmış ve salça eklemeden pişirilen tavuk, hindi, ızgara et, biftek ve hamburger şeklinde olabilir.

pazartesi-diyete-baslamak-icin-yanlis-gun

Böbrek Hastaları İçin Örnek Diyet Menüsü ( Kronik Böbrek Yetmezliği Hastaları İçin)

40(kırk) Gr. Proteinli Tuzsuz Diyet 1500 kalori , 1400 mg. Potasyum, 600 mg. Fosfor 300 mg. sodyum

Günlük yenilebilecek miktarları siz güne yayarak tüketebilir ve ölçüler bazında listenizi dilerseniz kendiniz oluşturabilirsiniz.

  • Süt ya da yoğurt 200 gr. iki çay bardağı.
  • Yumurta 50 gr. bir adet.
  • Et, tavuk, balık 90 gr üç köfte kadar.
  • Ekmek 125 gr. beş ince dilim.
  • Sebze iki pors.
  • Meyve iki pors.
  • Yağ 20 gr. iki yemek kaşığı.
  • Bal ya da reçel 20 gr. iki yemek kaşığı.

Sizin için günlük diyet listesi oluşturalım.

Sabah Kahvaltısı

  • Bir adet haşlanmış yumurta
  • İki yemek kaşığı kadar bal ya da reçel
  • Bir çay bardağı süt
  • İki ince dilim ekmek

Ara Öğün

  • Bir porsiyon meyve

Öğlen Yemeği

  • Üç köfte kadar et, tavuk ya da balık
  • Bir porsiyon sebze yemeği
  • İki dilim ekmek

Ara Öğün

  • Bir porsiyon meyve

Akşam Yemeği

  • Bir porsiyon sebze yemeği
  • Bir küçük kase yoğurt
  • Bir dilim ekmek

40 Gr. Proteinli Diyet İçin Örnek Beslenme Listesi

Sabah Kahvaltısı

  • Şekerli çay ya da ıhlamur
  • Bir ad. yumurta ya da bir kibrit kutusu kadar tuzsuz peynir
  • İki tatlı kaşığı bal ya da reçel
  • Bir tatlı kaşığı tuzsuz yağ
  • Bir ince dilim ekmek

Ara Öğün

  • Bir pors. meyve.

Öğle Yemeği

  • İki adet ızgara köfte ya da aynı miktarda et veya tavuk
  • İki yemek kaşığı bitkisel yağlı sebze yemeği
  • Bir çay bardağı yoğurt
  • İki yemek kaşığı pirinç pilavı
  • Bir kase nişasta peltesi

Ara Öğün

  • Bir porsiyon meyve.

Akşam Yemeği

  • Yaklaşık 30 gr. kadar  haşlama et
  • İki yemek kaşığı makarna
  • İki yemek kaşığı bitkisel yağlı sebze yemeği
  • Bir ince dilim ekmek.

Ara Öğün

  • Bir çay bardağı kadar şekerli süt

 

Hemodiyaliz Hastalarında Uygulanan Diyet Listesi

60 gr. Proteinli Tuzsuz Diyet

Günlük yiyecek miktarın da ölçü gram.

  • 300 gr. süt ya da yoğurt  (yaklaşık üç çay bardağı)
  • 30 gr. tuzsuz peynir  (bir kibrit kutusu kadar)
  • Bir adet yumurta
  • Dört adet köfte kadar et, tavuk ya da balık  (120 gr.)
  • Altı ince dilim ekmek  (150 gr.)
  • İki pors. sebze
  • İki pors. meyve
  • İki yemek kaşığı kadar yağ 20 gr.
  • Yaklaşık iki tatlı kaşığı kadar bal ya da reçel (20 gr.)

Sabah Kahvaltısı

  • Bir adet yumurta
  • Bir kibrit kutusu kadar tuzsuz peynir
  • İki ince dilim ekmek
  • Bir çay bardağı kadar süt
  • İki tatlı kaşığı kadar bal ya da reçel

Ara Öğün

  • Bir porsiyon meyve

Öğlen Yemeği

  • Bir porsiyon sebze
  • İki ince dilim ekmek
  • Dört adet köfte kadar balık ya da tavuk
  • 100 gram kadar yoğurt (yaklaşık bir çay bardağı)

Ara Öğün

  • Bir porsiyon meyve

Akşam Yemeği

  • Bir porsiyon sebze
  • İki ince dilim ekmek

Ara Öğün

  • Bir çay bardağı süt

 

 

Soru - Cevap

Leave a Reply

*Yorumlara cevap verebilmek için hesabınızın olması gerekmektedir. Buraya tıklayarak hesap oluşturabilirsiniz.